Paradoxen in de tuin

Sinds ik voor het eerst in Westland kwam, ben ik erdoor gefascineerd. Voor de argeloze bezoeker het meest afstotelijke landschap, maar voor Westlanders is het de groenste plek op aarde. Waar een paleis stond, ‘het Versailles van het Noorden’ in Honselersdijk, worden nu bouwmaterialen gerecycled. Ooit een van de mooiste zeventiende-eeuwse tuinen van Europa, nu hectares tomaten onder glas. Als geïnteresseerde bezoeker van het Westland en de groentesector blijf ik me verbazen over alle paradoxen: tegenstellingen, of schijnbare tegenstellingen?

Er zijn prachtige aardwarmtepioniers, maar ons voedsel is nog lang niet van het gas af

De identiteit van het platteland, in een van de meest stedelijke gebieden ter wereld. Bescheiden familiebedrijven, maar ook de meest kapitaalgedreven vorm van landbouw. De robots zijn er bijna, maar tot die tijd zijn er onzichtbare werknemers. Er zijn prachtige aardwarmtepioniers, maar ons voedsel is nog lang niet van het gas af. Overal groeit min of meer hetzelfde, maar in iedere kas zit ergens in een hoek een neefje te experimenteren met een nieuw gewas. Biologische bestrijding is overal, maar de sloten zijn het meest vervuild van Nederland.

Er groeien rozen op de CO₂ van de rioolwaterzuivering. Tussen de geoptimaliseerde kassen staan de meest maffe dieren op een strookje land: lama’s, ezels, pauwen. De hele buurt helpt mee op zaterdagmiddag om met zwart plastic een gigantisch waterbassin te maken.

Automatisering is de toekomst, maar groene vingers zijn nog altijd extreem gewild

We verbouwen groenten en fruit op plekken met de meeste zonuren en de beste bodems, maar natuurlijk licht of bodem lijken in de glastuinbouw nauwelijks nog relevant. We vinden het belangrijk dat kinderen weten dat hun eten niet uit de fabriek komt, maar er is hier geen grond en nauwelijks seizoen. Automatisering is de toekomst, maar groene vingers zijn nog altijd extreem gewild.

Er is zowel te veel als te weinig overheidsregulering. We moeten de wereld voeden… met het vliegtuig? Met bloemen? Miljoenen klanten op fietsafstand, maar geen plek om nieuwe groenten te proeven? Er is het volste vertrouwen in de toekomst, maar wat kan er allemaal in die nu lege kassen?

Er is trots en er is gedreven ondernemerschap. Die ondernemers gaven mij als buitenstaander de ruimte om lastige vragen te stellen. Snel weer eens die tuin in. Benieuwd naar nieuwe antwoorden.