Beleving én boodschap brengen op Floriade

Rond de Floriade zijn ook deze keer weer dezelfde rellerige krantenartikelen te verwachten als elke tien jaar. Dat zal vrijwel zeker weer gaan over budgetoverschrijdingen, struikelende wethouders en te rooskleurig geraamde inkomsten en bezoekersaantallen. De Floriade Almere 2022 stelt wat dat betreft nu al niet teleur. Er zijn al twee directeuren vertrokken. Al jaren staan hier burgerij en gemeenteraad regelmatig met bebloede koppen tegenover het gemeentebestuur, bijvoorbeeld over de jachthaven en de camping, die plaats moesten maken voor de Floriade. En – mede door die twee moeizame onteigeningen – lopen de kosten natuurlijk alweer veel hoger op dan van tevoren bedacht.

Zo moet het er over en jaar uitzien op – of boven – Floriade Almere. – Beeld: Floriade 2022

Waarde voor sector

Voor de tuinbouw doet dat echter allemaal niet af aan de waarde van deze tienjaarlijkse wereldtuinbouwtentoonstelling. Van 14 april tot en met 9 oktober 2022 komen zo’n anderhalf miljoen mensen uit binnen- en buitenland kijken wat de tuinbouw in haar mars heeft. Een gouden kans om aan een breed publiek, maar ook aan internationale vakgenoten, het verhaal te vertellen van this tiny country that feeds the world, zoals National Geographic dat enkele jaren geleden even treffend als gezaghebbend opschreef.

Wow-factor

Want ja, de Floriade is tot nu toe meer een sierteelt-expo dan een tentoonstelling van de voedingstuinbouw – de naam verraadt dat al – toch heeft de Floriade 2012 in Venlo al laten zien dat ook tomaten en paprika’s de wow-factor kunnen kapen. Het Huis van de Smaak bleek een zeer populair onderdeel. Al was het alleen al doordat je bij slecht weer er in de kas even droog en warm bij stond. En proeverijen met gratis lekkere groentehapjes, dat scoort niet alleen bij zuinige Hollanders, maar smaakte ook voor de zeer vele Duitse bezoekers naar meer.

Ruimte voor bedrijven

Kan daar in 2022 een schepje bovenop? Dat is geheel en al afhankelijk van de Nederlandse groente- en fruitbedrijven zelf. Er is een jaar voor de opening nog plek zat voor de bedrijven die hier publicitair het voortouw willen nemen. Dat zal zeker gebeuren met de mooie en lekkere producten en met duurzaamheid, maar natuurlijk ook met de nieuwste robotiseringstechnieken en artificiële intelligentie waar telers heden ten dage hun bedrijven mee stroomlijnen.

Geen collectief geld

Wie mee wil doen, moet daar uiteraard wel wat geld voor meenemen. Dat moest in Venlo ook, maar toen was daar óók nog de collectieve bijdrage van het Productschap Tuinbouw, waaraan álle Nederlandse tuinders meebetaalden. Het wegvallen van dat collectieve geld is nu deels opgevangen door een wat verhoogde bijdrage van de rijksoverheid, aan onder meer de bouw van de grote kas.

“Iedereen die vindt dat de tuinbouw meer zou moeten doen aan promotie van de eigen sector dan alleen maar één keer per jaar Kom In De Kas, die heeft nú de kans.” Dat zegt Maurice Wubben. Hij werkt nu een half jaar als een soort verkenner, die ten dienste van de Floriade-organisatie de deelnamebereidheid in de voedingstuinbouw aftast. Dat doet hij samen met Albert Haasnoot, die de sierteelt verkent en Nico van Ruiten, die als voorzitter van de adviesraad AGF en adviseur van het kascomplex betrokken is.

Woontoren Flores in aanbouw. Volgend jaar het hart van de Floriade, daarna hart van woonwijk Hortus. – Foto: Ton van der Scheer

Preview op werkzaamheden

Samen met Wubben en Van Ruiten bekeek eind maart een delegatie van het GroentenFruit Huis en het Nationaal Actieplan Groenten en Fruit de koortsachtige werkzaamheden aan het terrein, het groen en de gebouwen. De Floriade in aanbouw is op dit momenteel vooral een wonder van activiteit. Bouwvakkers, stratenmakers, groenvoorzieners en hoveniers zijn op vele tientallen, zo niet honderden plekken tegelijk drukdoende met klussen en klusjes. Van de aanleg van een levende brug tot en met de bouw van de beeldbepalende woontoren Flores. Ook opvallend wordt het letterlijk en figuurlijk groene gebouw van de provincie, met aarden gevels en een groen dak, dat reikt tot de hoogte van voorheen de waterspiegel van de Zuiderzee. En de bouw van de nieuwe school van hogeschool Aeres is ook al een heel eind gevorderd en zal vanaf komend najaar gevuld worden met studenten.

Één grote groene weelde

Verder is het vooral bouwmeester natuur die het werk moet doen. Met al een paar duizend bomen, die hier voor een flink deel al stonden en deels in al bijna volgroeide vorm zijn aangeplant, wordt het hier déze lente en zomer al één grote groene weelde. In totaal komen er zo’n 2.500 bijzondere bomen in voor arboretums tamelijk unieke alfabetische opstelling.

Voedselbos op Utopia

Een deel van die bestaande bomen staat op het noordelijkste eilandje van de Floriade. Dat wordt ook de landingsplaats van de 850 meter lange kabelbaan, een van de twee manieren om het Floriadeterrein op te komen. Wie hier de rondgang over de Floriade start, begint bij de bomen met de letter A, én bij het Voedselbos. Passend bij het deelthema Feeding the City, zijn volgens sommigen voedselbossen het toppunt van toekomstgerichte natuurinclusieve voedselvoorziening, volgens anderen naïeve luchtfietserij. Beide partijen zullen het eens zijn met de naam Utopia, die voor dit eilandje is bedacht.

Hightech kas

Het is wel passend dat de andere ingang, waarlangs de bezoekers de Floriade op kunnen komen, direct langs of door de grote hightech kas leidt. Het wordt één hectare glas, met door het midden een extra hoge nok, die vanwege het aflopend grondstuk direct een indrukwekkend overzicht moet geven van alle publiekactiviteiten aan de linkerkant en de échte teelt aan de rechterkant. “Het wordt niet een kwestie van meters tentoonstellingsruimte kopen”, stelt Wubben. “Het gaat er vooral om dat hier een half jaar lang van alles gebeurt, door de tuinbouw zelf. Deelnemende bedrijven sponsoren deze kas dus met materiaal en mankracht.”

Tijdelijk ‘clubhuis’

Net als in Venlo moet hier altijd wat te proeven zijn. De mix van bedrijven waar de Floriade-organisatie voor de kas naar zoekt, moet een mix bieden van beleving en boodschap. “De bezoeker mag hier ook wat leren. Over inhoudsstoffen, over moderne veredeling, over duurzaamheid. PlanetProof heeft al geïnformeerd. We praten ook met zaadbedrijven.”

Adviesraad

Wubben en Van Ruiten proberen ook ideeën te genereren en de geesten in de sector rijp te maken door een adviesraad te vullen met zoveel mogelijk leidende bedrijven. Onder de actief meedenkende leden in die raad zijn bijvoorbeeld Koppert Biological Systems, Hagelunie, Purple Pride, Drenthe Growers en Tuinderij Vers vertegenwoordigd. Maar ook Fruitbedrijf Smits in Zeewolde en aardappelbedrijf Schaap Holland in Biddinghuizen.

De nog te bouwen kas waar de Nederlandse tuinbouw zich aan volgend jaar aan de Floriade-bezoekers zal presenteren. – Beeld: Floriade 2022

In die adviesraad is zeker nog ruimte voor meer bedrijven en coöperaties. Zijn er partijen bij die overwegen zelf deel te nemen met hun organisatie dan gaat de Floriade-organisatie daarover apart buiten de adviesraad om het gesprek aan, zodra de ‘propositie’ klaar is.

World Horti Center

Graag zou Wubben ook een bondje maken met het World Horti Center in Naaldwijk. “Dat staat bekend als het clubhuis van de glastuinbouw. Voor een half jaartje zou dat clubhuis een equivalent in de Floriade-kas Almere kunnen krijgen.”

Een Floriade-kas waar overigens nog een internationaal aansprekende naam voor moet worden bedacht, die de lading dekt en waar zowel de gewone bezoekers als de vakgenoten de oren bij zullen spitsen. Ideeën zijn welkom, we hebben nog een jaar de tijd.