Waarom gaat altijd het vergrootglas op de boeren en tuinders die de een of andere norm niet halen? En dan ook nog eens met meteen de veronderstelling dat het dan dús om een overtreding gaat?
Het zou veel beter zijn om met het vergrootglas te kijken naar de telers waar het wel goed gaat. De LLTB onderzoekt al een aantal jaren een maatwerkaanpak in heel veel open teelten. De deelnemers en de adviseurs die aan dat onderzoek meedoen, houden precies bij wat ze het jaar door geven aan meststoffen en wat de effecten zijn van de groenbemesters die tussen teelten door op het land staan. Met alle data die daarnaast uit grondmonsters komen, kom je samen te weten hoe enorm divers het beeld is. En eigenlijk ook voor hoe weinig de teler en wat die aan stikstof op een perceel brengt van invloed is op wat er aan stikstof in de grond gemeten kan worden.
Gemiddeld is dat 5 ton per hectare. Daar staat de 200 kilo die een teler per hectare geeft niet mee in verhouding. Bovendien is elke meting die in het RIVM-meetnet wordt gedaan natuurlijk een momentopname. Meet je net na een regenbui, of meet je met oostenwind en een luchtvochtigheid van 40%, dan is het resultaat ineens heel anders.
Voor ambtenaren makkelijk als er één norm is en één manier van werken
Ik snap dat het voor de ambtenaren, die vanuit hun kantoor in Den Haag of vanuit de provinciehuizen de wereld bekijken, makkelijk is als er één norm is en één manier van werken, zoals verplicht in een verhouding van één op drie rustgewassen moeten telen. Maar of een dergelijke bestuurlijke eenheidsworst ook zorgt voor een divers menu van gezonde groenten uit eigen land, daar zet ik grote vraagtekens bij.
Een probleem krijgen met onze voedselzekerheid
Beter om het in de teelt te halen. Want dat is toch uiteindelijk waar we met zijn allen voor bezig zijn: voldoende groente produceren zodat iedereen 250 gram per dag kan eten. Als we op basis van rigide normen heel veel percelen tot Nutriënten Verontreinigde grond bestempelen en als al dat areaal met één pennenstreek wordt geschrapt, dan krijgen we echt een probleem met onze voedselzekerheid. Laten we daar niet net zo lichtvaardig over doen als we in Nederland met het volkshuisvestingsbeleid hebben gedaan. Daar zijn op basis van kennelijk foute berekeningen foute besluiten over genomen. En nu zitten we met enorme woningnood.
Meten, rekenen en praktijk in balans
Met groenteteelt en stikstof zijn we ook weer aan het rekenen alsof we alles al weten. Maar ik als praktijkman weet vooral dat hoeveel ik van de bodem en mijn gewas weet, hoe meer ik weet wat ik allemaal níét weet. Laten we elkaar beter helpen, telers, overheid, wetenschap om meten, rekenen en praktijk in balans te krijgen.
