Zeer matige prijsvorming prei slecht te verklaren

Dat de prijzen voor prei de neiging hebben weg te zakken, is niet logisch.

De producties zijn in het algemeen nog steeds aan de schrale kant, telers zijn bij met de oogst, of ze moeten alle zeilen bijzetten om levercontracten vol te krijgen. Verder is de hergroei nog niet dusdanig dat op korte termijn een volumetoename verwacht mag worden. Integendeel, pas deze week is de hergroei een beetje op gang gekomen.

De prijsvorming is te karakteriseren als ‘zeer matig’, ook gezien de hoeveelheid werk die nodig was om het product afleverklaar te maken. Opvallend daarbij is dat de prijzen in Nederland nog wat hoger zijn dan op de Belgische veilingen, volgens een ingewijde omdat het aanbod in Nederland nog wat krapper is dan in België. Een teler: “Gezien het aantal kilo’s dat je nu oogst en de benodigde arbeid in de schuur heb je 80 cent per kilo nodig.”

De structureel belabberde situatie heeft er inmiddels toe geleid dat het areaal prei in Europa dit jaar gaat krimpen. Telers beperken hun areaal of stoppen met de teelt. De krimp betreft vooral de teelt in de (late) herfst. In Nederland (met naar schatting 2.800 hectare) komt er zo’n 350 hectare minder te staan. In België (3.500 hectare) en in Frankrijk (4.000 hectare) wordt gerekend op een teruggang van 300 tot 350 hectare. In Duitsland (2.600 hectare) vermindert het areaal naar verwachting met 500 hectare. Dit komt neer op een areaalkrimp in de genoemde landen van zo’n 10 procent.

Afgelopen najaar werd op de internationale Preidag in Kruishoutem een analyse gemaakt van de situatie voor prei in Europa, met een inschatting van de vereist areaalkrimp om de markt weer gezond te maken. Die exercitie liet toen zien dat het areaal Europa-wijd zo’n 3.000 hectare zou moeten krimpen, waarvan 2.600 hectare in Nederland en Vlaanderen. Dat zijn schrikbarende getallen. Maar als de aangehaalde analyse klopt, is de verwachte productieafname in 2015 niet meer dan het begin van een onvermijdelijk saneringsproces.