Wat is natuur?

Onlangs is het kabinet-Rutte IV gevallen. Aan de ene kant kun je daar gelukkig mee zijn, aan de andere kant betekent het dat er misschien wel een jaar geen beslissingen genomen worden op belangrijke dossiers zoals stikstof. Ook werd onlangs in Brussel het natuurherstelplan van Frans Timmermans met, zij het nipte, meerderheid van stemmen aangenomen. Toch vraag ik mij af of de problemen rond stikstof en natuurherstel nou wel zo groot zijn als sommige mensen zeggen dat ze zijn. En wat is het ijkpunt als het gaat om een gezonde natuur? Moeten we terug naar hoe de natuur er 1.000 jaar geleden uitzag? Of 100 jaar? Of 10 jaar? Wie het weet, mag het zeggen, maar de natuur is door de jaren en eeuwen heen regelmatig veranderd.

Daarmee wil ik niet zeggen dat er geen sprake is van klimaatverandering. Immers, we hebben te maken met steeds meer perioden van warmte of hitte en de buien die er vallen zijn vaak veel intenser dan we jaren geleden gewend waren.

Ik zie ‘elektriciteit’ als een tussenoplossing, want je zit ook met lithium als afval en het opwekken van elektriciteit zorgt ook voor CO2-uitstoot

Ik denk dat het grootste probleem van ‘onze’ generatie is dat we de van nature aanwezige bodemvoorraden aan allerlei grondstoffen steeds verder aan het uitputten zijn. We kunnen dat niet blijven doen, zoals we dat nu doen, maar de vraag is wel, hoe moet het dan wel? Is zonne-energie de oplossing? Op dit moment kunnen de energienetten het al niet aan. Ik zie ‘elektriciteit’ als een tussenoplossing, want je zit ook met lithium als afval en het opwekken van elektriciteit zorgt ook voor CO₂-uitstoot. Is windenergie dan de oplossing? Een windpark lijkt ook nadelige invloeden te hebben op mensen die er kort bij wonen. Of moeten we toch meer doen met kernenergie? Maar hoe lossen we het probleem van het kernafval dan op? Wellicht vormt waterstof nog een optie, maar dat is nog onvoldoende uitgekristalliseerd. Kortom, dé ultieme oplossing is er denk ik niet, maar dat het anders moet, is wel duidelijk.

Samen vaststellen wat we onder natuur verstaan

Uiteindelijk valt er met ‘techniek’ veel op te lossen, maar daarvoor is tijd nodig. Dat gaat dus stap voor stap en niet met twee stappen tegelijk, want dan val je. Dat geldt ook voor hoe we met de natuur om moeten omgaan. Het jaar 2030 zien sommige nu als het jaar dat de wereld zal vergaan, maar zo’n vaart zal het denk ik niet lopen. Laten we ook hier stap voor stap te werk gaan en eerst samen vaststellen wat we onder natuur verstaan. De volgende stap is dan om te kijken hoe we die natuur het beste in stand kunnen houden.