Wat is de impact van een verbod op het gebruik van gangbare bestrijdingsmiddelen in grondwaterbeschermingsgebieden? Het toekomstperspectief van de fruitteelt is dan weg, maar bij groente zien onderzoekers nog toekomstperspectief.
Dat blijkt uit de Impactanalyse stoppen van gebruik van bestrijdingsmiddelen in grondwaterbeschermingsgebieden van de WUR. Een vollegrondsgroentebedrijf dat 10 tot 30% van zijn grond in een grondwaterbeschermingsgebied heeft, verliest gemiddeld €10.000 per jaar aan bedrijfsinkomen bij een spuitverbod. Bij fruitteelt is het verlies in inkomen dan €71.400. Beide bedrijfstypen verliezen nog eens dat bedrag als meer dan 30% van de grond van dat bedrijf in een waterwingebied ligt of een buffer er omheen (grondwaterbeschermingsgebied).
Beperkt onderzoek
Het onderzoek is grof uitgevoerd voor een beperkt aantal vollegrondsgroenteproducten (waaronder conservengroente en witlofpennen, maar ook prei en aardbei). Bij fruit gaat het om hardfruit en rode bessen. Het onderzoek houdt bijvoorbeeld ook geen rekening met een cumulatie aan ziekte- en plaagdruk na een aantal teeltjaren in zo’n gebied met een (synthetisch) spuitverbod. Er is ook een dempend effect als telers in staat zijn hun bouwplan te verruimen of om te schakelen naar biologisch. Daarbij is de vraag of de biologische markt een verruiming aankan. Bovendien zijn ook sommige biologische middelen niet meer toegestaan bij zo’n verbod en is biologische teelt dus ook niet meer mogelijk.
Overigens ligt een beperkt areaal groente en fruit in waterwingebieden en zijn er voor graslanden en akkerbouwbedrijven betere mogelijkheden om de effecten van zo’n theoretisch spuitverbod op te vangen. Voor de vollegrondsgroenteteelt als geheel zou het effect €1,3 miljoen zijn en voor fruitteelt €32,8 miljoen. Die schatting houdt geen rekening met uitbreiding van het aantal waterwingebieden.
Aanbeveling bioteelt
Als aanbeveling stelt het rapport te onderzoeken wat het effect zou zijn als in deze zuiver biologische teelt is toegestaan. Maak ook de kosten van het zuiveren van bestrijdingsmiddelen van drinkwater inzichtelijk, voor een economische afweging. Maar bovenal is nodig dat meer inzicht komt in het verband tussen het gebruik van middelen door bedrijven en particulieren en aanwezigheid van residuen in het grondwater in deze gebieden.
De impactanalyse kwam er na een motie van D66 voor een spruitverbod in deze gebieden. Minister van LVVN Femke Wiersma wil de impactanalyse bespreken met provincies, omdat de impact op bedrijven groot is en er opties in het rapport beschreven staan.
