Doorgaan naar artikel

Trekkertest: te veel zijwaartse schokken in smalspoortrekker

Smalspoortrekkers zijn in de regel niet comfortabel genoeg. De chauffeur schudt te veel zijwaarts. Dat blijkt uit de TREKKER-trillingtest.

Dat is ook wel logisch, want deze trekkers zijn smal. Toch kan een fabrikant het verschil maken, we meten namelijk forse verschillen. Deutz-Fahr komt veruit als beste uit de bus. In oktober schreef TREKKER over de smakspoortrekkers zelf, nu ligt de focus op rijcomfort.


Tekst gaat verder onder de video.

Een werknemer (chauffeur) is wettelijk beschermd tegen blootstelling aan te veel trillingen in een trekker. De zogenoemde actiewaarde die hiervoor geldt, is 0,5 m/s2 (versnellingswaarde). Dat wil dus zeggen dat wanneer die grens wordt overschreden, er op korte termijn maatregelen moeten volgen om die trillingen te verminderen. Zijn de trillingen hoger dan 1,15 m/s2? Dan moeten er wettelijk gezien meteen maatregelen volgen.

In de testomstandigheden zijn mediane gewogen waardes gemeten in zijwaartse richting van 0,81 m/s2 (New Holland) tot zelfs 0,95 m/s2 (in Fendt). Alleen in Deutz-Fahr zijn de resultaten beduidend beter: gemiddeld gewogen 0,57 m/s2. Belangrijke nuance: dit is gemeten bij 14 kilometer per uur rijsnelheid, overwegend over een bevroren zandpad.

Dit is de opzet van de TREKKER-test

Ruim 70 testritten; Huub Oude Vrielink van ErgoLab Research verrichtte de metingen. Huub is gepromoveerd en actief onderzoeker op het gebied van arbeidsomstandigheden, met als specialisme lichamelijke belasting en trillingen.
Hij plakte een ‘pannenkoek’ (sensor) op de stoe Dit apparaat meet schokken in 3 richtingen (voor-achter, hoog-laag en zijdelings). En ook op het chassis plaatste Huub een sensor. Zo is ook het effect van de stoel op het rijcomfort te bepalen. Omdat niet alle meetinstrumenten in de cabine pasten, hing er een palletdrager met kist in de hefinrichting.
Het parcours is een ruim 1 kilometer lang, keihard bevroren zandpad, met aansluitend 200 meter grasstrook. Alle trekkers gingen 4 keer rond: met 2 verschillende chauffeurs (verschillend van lichaamsgewicht) en met 2 rijsnelheden van 7 km/u en 14 km/u. Fendt en Deutz-Fahr ondergingen de test 2 keer, waarvan 1 keer met geblokkeerde voorasvering. Alle trekkers stonden op dezelfde achterbanden met dezelfde bandenspanning: 1,8 bar achter, 2 bar voor. Alleen Deutz-Fahr had lagere banden (Trelleborg 360/70 R24 i.p.v. 380/70 R24).

  • In de koude wintermaand bleef het onverharde pad na meerdere testritten identiek. De meetinstrumenten pasten niet in de smalle cabines.
Huub Oude Vrielink verrichtte de metingen. Hij is gepromoveerd en actief onderzoeker op het gebied van arbeidsomstandigheden, met als specialisme lichamelijke belasting en trillingen.

    In de koude wintermaand bleef het onverharde pad na meerdere testritten identiek. De meetinstrumenten pasten niet in de smalle cabines.
    Huub Oude Vrielink verrichtte de metingen. Hij is gepromoveerd en actief onderzoeker op het gebied van arbeidsomstandigheden, met als specialisme lichamelijke belasting en trillingen.

  • De testchauffeurs zitten op deze 'pannenkoek'. Dit appraat registreert de trillingen. Een waarde hoger dan 100% wil zeggen dat de stoel schokken verergert. Hoe lager het percentage, hoe meer schokken de stoel wegneemt. Alle stoelen verergeren de bewegingen in zijwaartse en voor-achterwaartse richting. Dat is het ‘zeilmasteffect’: bovenin het kraaiennest van een boot voel je meer beweging dan op het dek. Daarbij is er enkel stoelvering in verticale richting. Kijkend naar de verticale richting, blijkt dat Case IH en Kubota de best passende stoel hebben gemonteerd. Alleen bij Fendt en New Holland neemt het effect van de stoelvering af bij hogere rijsnelheid.  - Foto's:Michel Velderman

    De testchauffeurs zitten op deze ‘pannenkoek’. Dit appraat registreert de trillingen. Een waarde hoger dan 100% wil zeggen dat de stoel schokken verergert. Hoe lager het percentage, hoe meer schokken de stoel wegneemt. Alle stoelen verergeren de bewegingen in zijwaartse en voor-achterwaartse richting. Dat is het ‘zeilmasteffect’: bovenin het kraaiennest van een boot voel je meer beweging dan op het dek. Daarbij is er enkel stoelvering in verticale richting. Kijkend naar de verticale richting, blijkt dat Case IH en Kubota de best passende stoel hebben gemonteerd. Alleen bij Fendt en New Holland neemt het effect van de stoelvering af bij hogere rijsnelheid. – Foto’s:Michel Velderman

  • Ook op de cabinevloer werden trillingen geregistreerd. Deze meting bepaalt mede het effect van de stoelvering.

    Ook op de cabinevloer werden trillingen geregistreerd. Deze meting bepaalt mede het effect van de stoelvering.

Deutz-Fahr excelleert in rijcomfort

De vele zijwaartse bewegingen zijn logisch te verklaren: het zijn smalle trekkers, en daardoor zijn deze zijwaarts minder stabiel dan normale landbouwtrekkers. De 7 testtrekkers meten tussen de 1,30 en 1,40 meter buitenbreedte. Toch kan een fabrikant wel verschil maken, zo bewijst het beduidend betere testresultaat in de Deutz-Fahr.

Als het rijden met 14 km/u over een bevroren zandpad dagelijkse praktijk zou zijn: dan mag een werknemer wettelijk gezien maximaal tussen 2 uur (in New Holland, vanwege het aantal verticale trillingen) tot 3,1 uur (in Case IH) werken. De anderen zitten daartussen. Uitzondering is Deutz-Fahr, waarmee een werknemer maximaal 5,8 uur over het zandpad mag hobbelen.

  • Dit is testtrekker Case IH Quantum 100N. Fabrikanten hebben testtrekkers geleverd met de meest luxe veer- en stoelopties. Qua dimensie zijn de 7 trekkers vergelijkbaar. Alle stoelen zijn luchtgeveerd in verticale richting.

    Dit is testtrekker Case IH Quantum 100N. Fabrikanten hebben testtrekkers geleverd met de meest luxe veer- en stoelopties. Qua dimensie zijn de 7 trekkers vergelijkbaar. Alle stoelen zijn luchtgeveerd in verticale richting.

  • Claas 240 VE.

    Claas 240 VE.

  • Deutz-Fahr 5100 DS.

    Deutz-Fahr 5100 DS.

  • Fendt 209V Vario.

    Fendt 209V Vario.

  • John Deere 5090 GV.

    John Deere 5090 GV.

  • Kubota M5101.

    Kubota M5101.

  • New Holland T4.100 N.

    New Holland T4.100 N.

De praktijk is anders

Een smalspoortrekker rijdt niet een werkdag lang snel (14 km/u) over bevroren zandpaden. Dat is niet de praktijk. Deze testopzet leert ons echter wel in hoeverre de trekkers ten opzichte van elkaar presteren om schokken te absorberen.

Een rijsnelheid van 7 kilometer per uur benadert de praktijk nauwkeuriger. Zo’n smalspoortrekker staat immers zomaar drie kwart van z’n draaiuren voor een rijenspuit. En daar hobbelt de trekker dan dagenlang over kapotgereden spuitpaden. Wat blijkt dan? We meten in zo’n praktijksituatie vanzelfsprekend lagere waardes.
Kijkend naar de verticale schokken (het op- en neer hobbelen), dan eindigen alleen Claas en John Deere nog net boven de actiewaarde van 0,5 m/s2. Beide modellen komen trouwens uit dezelfde fabriek en zijn (op kleur en plaatwerk na) praktisch gelijk. Goed, de Claas heeft een fronthef. De andere 5 trekkers blijven bij 7 kilometer per uur in verticale richting onder de actiewaarde. Netjes! De verschillen tussen de trekkers blijven overigens verhoudingsgewijs gelijk.

Als we het toch hebben over verticale schokken: de New Holland scoort op dit vlak zeer slecht bij de hogere rijsnelheid, maar eindigt bij 7 kilometer per uur juist op de tweede plaats! Bij hogere rijsnelheid ontstaat er een ongunstige frequentie. New Holland doet er goed aan een andere stoel te monteren, want bij hogere snelheid overschrijdt de trekker de grenswaarde!

Te veel zijdelingse schokken in de praktijk

Ook in de praktijksituatie is het aantal zijdelingse schokken te hoog. Alle trekkers zetten (gewogen) hogere waardes neer dan de gestelde actiewaarde (van 0,5m/s2). De Fendt is in deze situatie het slechts in het wegnemen van zijwaartse schokken: we meten een gewogen mediane waarde van 0,81 m/s2. De Deutz-Fahr slaagt met 0,55 m/s2 daarin het beste. Al is dat nog niet beneden de actiewaarde.

Positie zitting van grote invloed op rijfcomfort

Wie een smalspoortrekker uitkiest puur op rijcomfort, doet er goed aan om de bouwwijze goed te bestuderen. De positie van de zitting heeft grote invloed heeft op het rijcomfort. Namelijk: hoe hoger de zitting, hoe meer ‘zeilmasteffect’ wordt versterkt. Denk aan een schip: in het kraaiennest zijn (vooral zijdelingse) bewegingen veel sterker voelbaar dan op het dek. Hoe verder de stoel tussen de assen staat, hoe minder hobbels voelbaar zijn (maar ook hoe slechter zicht op de hef). Het effect van een dure, geveerde vooras is discutabel.

Benieuwd naar alle uitslagen van deze test? Lees TREKKER 362. Wil je alles tot in detail weten? Download het 50 pagina’s tellende onderzoeksrapport.

Share this

Afbeelding
Bob Karsten

redacteur TREKKER

Gerelateerde artikelen

Beheer
WP Admin