‘Niet meer rollend over straat met de bonden?’

De werkgevers in het grootmetaal hebben namelijk gekozen voor de vlucht naar voren. In plaats van weken, maanden of zelfs jaren de cao-onderhandelingen met die vermaledijde vakbonden te traineren en te laten springen om een tiende procent, zijn ze grif akkoord gegaan met 9% loonsverhoging. Geen gedoe, geen acties of stakingen, maar ‘duidelijkheid en perspectief’ voor de 160.000 medewerkers bij bedrijven als ASML, Tata Steel en VDL.

Duidelijkheid en perspectief. Die zalvende woorden komen niet uit de mond van CNV of FNV, maar van brancheorganisatie FME. De woordvoerder van deze werkgeversclub zei ook: “Wij willen niet meer elk jaar rollend over straat.”

Sector in één klap 9% aantrekkelijker

Hét voordeel is helder: het is in één klap minstens 9% aantrekkelijker om in deze sector te gaan werken. Een aanmerkelijk voordeel op de arbeidsmarkt die krapper is dan ooit sinds de wederopbouw na 1945. Een voordeel echter met een prijskaartje, ook voor de wat minder kapitaalkrachtige en winstgevende bedrijven in het grootmetaal.

Schermen met hightech imago

Daarom zullen de cao’s in de tuinbouw vast en zeker níét met eenzelfde, nooit eerder vertoond gemak tot stand komen. Een bedrijf als ASML, dat chipmachines bouwt, kan heel wat makkelijker zijn die 9% hogere loonkosten doorberekenen aan zijn afnemers, dan de gemiddelde groente- of fruitteler – het bekende centrale probleem bij zo ongeveer elke crisis waar boeren en tuinders telkens de onderliggende partij zijn. En op tuinbouwbedrijven is het minimumloon een zwaarder wegende loonfactor dan in het grootmetaal, waar veel meer gespecialiseerd technisch personeel nodig is, hoe graag met name de tuinbouw ook schermt met haar hightech imago.

Tuinbouw-cao’s lopen alweer af

Het voelt het misschien alsof er pas net een akkoord was bereikt, maar alweer op 31 december aanstaande loopt de cao Glastuinbouw af. En op 28 februari 2023 verloopt de cao Open Teelten. De tuinbouwonderhandelaars zullen op zeker de kaart gaan trekken van de energiecrisis en alle andere kostenverhogingen voor de telers. De bonden gaan de inflatiekaart trekken, en ze zullen proberen gebruik te maken van de plotseling omgedraaide verhoudingen waarbij een werknemer kan zeggen: voor jou tien andere werkgevers!