Aan elke start kleven beloftes, afspraken en verwachtingen. Zo ook aan een nieuw jaar. Na het ‘hersteljaar 2012’ wil iedereen weer zwarte cijfers schrijven.
En het aardige is dat meer tuinders met een goed gevoel 2013 ingaan. Zo hoort het ook; een ondernemer moet kansen zien. Natuurlijk, er ligt een karrenvracht aan lastige dossiers. Het is spannend hoe de eurocrisis zich ontwikkelt, en in hoeverre dit de primaire sector dieper gaat raken. En dan is er het weer: onvoorspelbaar en zo bepalend.
Uitgangspunt in de onderneming moet de prijsvorming zijn. De ondernemer hoort een ‘eerlijke’ prijs te krijgen voor zijn product. De discussie hierover is volop gaande. Voor LTO-voorzitter Albert Jan Maat is er dit jaar geen ontkomen aan: De supermarkten moeten boeren en tuinders eindelijk gaan betalen voor hun inspanningen op het gebied van verduurzaming. Hij is niet uit op een machtsconflict, maar op andere vormen van samenwerking.
In soortgelijke bewoordingen laat ZLTO-voorzitter Hans Huijbers, volgens de AgriTop 50 van Boerderij Vandaag de invloedrijkste persoon in de agribusiness, zich uit. Supermarkten profileren zich wel met eerlijke producten, maar dat vizier is te eenzijdig gericht op boeren in ontwikkelingslanden, meent hij. Het relletje over de misstanden in de champignonteelt spreekt boekdelen. Minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken adviseerde geen champignons te kopen zonder het Fair Produce-keurmerk. Volgens voorzitter Bart Jan Krouwel van het keurmerk hebben supermarkten door hun steeds scherpere inkoop juist bijgedragen aan de misstanden met arbeid in de teelt.
Werk aan de winkel dus voor de vooruitgeschoven posten van tuinders. Tuinders moeten nationaal en internationaal op een gelijk speelveld met elkaar kunnen concurreren. En daarin zit op zichzelf al genoeg uitdaging.
Aan elke start kleven ook teleurstellingen. Het is de kunst om daarmee om te gaan. Vrij vertaald naar Charles Darwin: Het is niet de sterkste of fitste die het straks redt, maar degene die zich het best weet aan te passen aan de veranderende omstandigheden.
