Wat een verschil kan een voorjaar maken. We hebben een aantal moeilijke jaren achter de rug, maar dit voorjaar is er een uit het boekje. Redelijke temperaturen, voldoende neerslag en vooral geen bizarre pieken of dalen. Een ‘ouderwets’ groeiseizoen waar telers op kunnen bouwen.
Toch verdwijnen de structurele zorgen daarmee niet. De druk op het middelengebruik blijft toenemen, discussies over duurzaamheid blijven actueel en ook de afzet verandert razendsnel. Zo’n goede start van het seizoen is zeer welkom, maar daarmee zijn we er zeker nog niet.
Deze week lees je op GFactueel.nl een interview met Adriaan Vis, directeur van FruitMasters. De coöperatie investeert ondanks alle onzekerheden in de sector stevig in de toekomst, met een volledig vernieuwd opslag- en sorteercentrum. Eerder dit jaar zag ik een video van het in opbouw zijnde centrum en dat zag er erg modern uit. Volop toepassing van AI en automatisering. Een gedurfde zet, en ze laten in ieder geval zien niet stil te staan. Voor de aangesloten telers moet het ook goed voelen als je afzetorganisatie zo investeert in kwaliteit en efficiëntie.
Soms is het even nodig om met handwerk iets voor elkaar te krijgen
Doelsturing krijgt vorm
Ook op andere vlakken zien we beweging. Zo wordt in de akkerbouw hard gewerkt aan doelsturing om te voldoen aan de nitraatrichtlijn. Geen generieke kortingen meer, maar meten op perceelsniveau en sturen op reststikstof. De eerste resultaten zijn hoopgevend, wat vertrouwen geeft dat maatwerk echt mogelijk is. In de toekomst blijft het natuurlijk wel spannend of de overheid hier consequent op inzet.
In de vollegrondsgroententeelt gaat het veel over innovatie en het besparen van arbeidskosten. Toch is het dan soms even nodig om met handwerk iets voor elkaar te krijgen. Broccoliteler René Verdonk beschrijft in het teeltgeluid zo’n voorbeeld. Met twaalf man leggen ze een wildnet over de broccoli, gezellig met wat muziek erbij en in een paar uur tijd is er 4 hectare onder wildnet gelegd. Maar ook Verdonk weet goed dat met handwerk alleen het niet lukt, dus heeft hij bijvoorbeeld ook een GPS-gestuurde trekker en oogstrobot om te ondersteunen.
Anders denken met AI
Automatisering, robotisering en AI gaan de komende jaren voor iedereen een steeds grotere rol spelen, ook in de tuinbouw. Je ziet het in sorteerhallen en verpakkingslijnen, maar ook in het veld en in de kas zal zich dit verder blijven ontwikkelen. Dat gaat onder andere zorgen voor arbeidsbesparing, nauwkeuriger werk en betere voorspellingen.
Als teler betekent het ook dat je soms anders moet denken. De aardbeien die AI tijdens het sorteren kenmerkt met een langere houdbaarheidsdatum kunnen misschien in het logistieke proces nog als premium product worden verkocht. Of het is mogelijk om aardbeien met een korte houdbaarheidsdatum in een vroeg stadium als tweedeklasse voor gebruik in sappen weg te zetten. Als ze nog naar de supermarkt moesten, dan waren ze daar waarschijnlijk in de container beland. Doordat je al vroeg informatie krijgt, kan je eerder beslissingen nemen en veel slimmer met je product omgaan.