Iedereen ziet kansen voor waterstof in land- en tuinbouw

De provincie Noord-Holland kreeg in juni de status Hydrogen valley. Hierdoor is extra Europees geld beschikbaar voor grote waterstofprojecten. Het Field Lab Waterstof in Agri is opgezet om het gebruik van waterstof in de agrarische sector te onderzoeken, te ondersteunen en mogelijk te maken in. Op ondernemersniveau zijn de problemen vaak heel praktisch. Denk daarbij aan vergunningen, opleiding personeel, geen bewezen systemen, financiering en verzekering.

Energie besparing met een WKO

“Mijn schuren zijn energieneutraal.” De gastheer van de dag, Bas Karsten van de tulpenkwekerij Rainbow Colors, is geïnteresseerd in door waterstof aangedreven landbouwvoertuigen. Zijn probleem is dat de markt nog onoverzichtelijk is. Wat is er allemaal te koop, welke vergunningen heb je nodig, installatie bedrijven hebben nog geen ervaring, maar ook het personeel moet nieuwe certificaten behalen.

Voor de nieuwe hallen heeft hij een WKO (warmte-koude-opslag) aangelegd waarmee hij op grote diepte warmte opslaat en koud water ophaalt. Daarmee kan hij ’s zomers warmte winnen uit de hallen en ’s winters de hallen verwarmen, cellen koelen en ook drogen. Verder heeft hij geïnvesteerd in zonnepanelen en kleine windmolens.

Geen extra geld voor waterstof

Ook Pim Sturms van loonbedrijf, akkerbouwbedrijf, grondverzet en tulpenkweker in Wieringerwerf loopt tegen praktische problemen aan. Hij heeft wel plannen om over te stappen op grote werktuigen op waterstof en kraantjes op elektra. “Die elektrische kraantjes op elektra kunnen maximaal vier uur draaien. Ik moet per man dus twee kraantjes per werkdag klaar hebben staan. De extra kosten daarvan wil niemand betalen. In het grondverzet zijn er wel vragen naar CO₂-neutrale kranen, maar de meerprijs voor waterstof willen de klanten nog niet betalen.”

Nu gaat hij een subsidiepilot draaien met JCB Machines. Deze machinefabrikant komt volgens eigen zeggen op de markt met een graafmachine met waterstofbrandstofcel.

Financiering is nog moeilijk

“Het is vaak moeilijk om de financiering rond te krijgen.” zegt Hyung-Ja de Zeeuw, Rabobank senior Energy Transition Specialist. Alleen als de afnemers zich langdurig willen vastleggen voor een duurder milieubewuste alternatief, kunnen investering worden gefinancierd. Als voorbeeld gaf zij een binnenvaartschip op waterstof. Dat schip vervoerde sportschoenen van Nike van de haven in Rotterdam naar een depot. Nike profiteert hierdoor van een imagovoordeel. Het is de kunst van de land- en tuinbouw om dergelijke afnemers te vinden.

Tanken bij Tuinders

Volgens Rob Baan van Koppert Cress is juist een voordeel dat er bij de productie van waterstof warmte vrijkomt. De glastuinbouw kan die prima gebruiken, dus decentrale opwekking op glastuinbouw bedrijven is extra geschikt. Baan kwam met het ludieke idee van Tanken bij Tuinders. Daarbij kunnen tuinders ook waterstof maken voor markt en de warmte benutten.