Bij sommige GLB-eco-activiteiten staat als voorwaarde dat een bepaald percentage van het perceel bedekt moet zijn. Dat is geen loze eis, ondervond een boer bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb).
Het bedrijf viel terug van niveau goud naar niveau brons in de eco-regeling over 2023. Dit omdat het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur het bedrijf geen punten gaf voor de activiteit Groene braak. Bij groene braak moet een perceel minimaal negen maanden voor minimaal 80% bedekt zijn. Er mag niet geoogst, beweid of bemest worden en er mogen geen gewasbeschermingsmiddelen gebruikt worden. Bedrijven kunnen onder meer een kruidenmengsel inzaaien of doen aan ‘spontane opkomst’.
Teledetectie en satellietbeelden
De boer ging hiertegen in beroep, maar ving bot bij de bestuursrechter. Het bedrijf teelde op het perceel in 2022 wintergerst en liet daarna het stuk van 2 hectare braak liggen voor de eco-activiteit. De boer voerde aan dat op latere luchtfoto’s de rijsporen uit het najaar van 2022 nog zichtbaar zijn, wat laat zien dat hij het perceel na de oogst in 2022 ongemoeid heeft gelaten. Het bedrijf geeft aan dat wat in 2023 op het perceel stond al vroeg was uitgebloeid en dat daardoor de gewassen niet goed te zien zijn op de teledetectiebeelden die overheid gebruikt.
Volgens het ministerie is op deze beelden (infraroodbeelden) te zien dat het perceel van 31 mei 2023 tot en met 31 augustus 2023 niet voor ten minste 80% bedekt was. Kleuren van de beelden kloppen niet en laten zien dat er geen groen gewas meer stond. Ook wijst het ministerie op luchtfoto’s en satellietbeelden. Daarop is de zanderige ondergrond te zien, aldus LVVN.
Melding van overmacht
CBb geeft aan dat de beelden dit bevestigen en geeft het ministerie daarom gelijk. De boer voerde in de zitting nog aan dat het een droge zomer was geweest. CBb stelt in de uitspraak dat de boer in dat geval een melding van overmacht had moeten doen bij de minister. Als dat niet gebeurt, kan deze situatie ook niet meegewogen worden.
De zaak laat zien dat de percentages die bij eco-activiteiten genoemd worden een harde eis zijn. De eco-regeling kent een resultaatverplichting in plaats van inspanningsverplichting. Dat wil zeggen dat alleen proberen niet voldoet. Groene braak is niet de enige eco-activiteit waar een dergelijk percentage voor geldt. Zo stelt de activiteit Groenbedekking ook dat een perceel voor een bepaalde periode voor minimaal 80% bedekt moet zijn met een vanggewas of groenbemester. Bij de activiteit Grasklaver staat bijvoorbeeld dat er minimaal 25% gras en minimaal 25% klaver moeten staan. Ook bij Onderzaai van een vanggewas en Grasland met kruiden gelden dergelijke percentages.
Het betreffende bedrijf zakte door het afkeuren van de activiteit Groene braak terug van niveau goud naar brons in de eco-regeling. Dat betekent een terugval van €200 per hectare aan eco-premie naar €60 per hectare aan eco-premie.