Geen consensus over Landbouwakkoord, LTO wil in mei duidelijkheid

Hoewel de partijen spreken van zware, pittige gesprekken, ontkennen LTO, LNV, NAJK en Landschappen NL ten stelligste dat het Landbouwakkoord geklapt is, zoals sommige media dinsdag 18 april meldden. Er is volgens de onderhandelaars zeker progressie geboekt, maar op een aantal thema’s liggen de standpunten nog ver uit elkaar.

Van der Tak: in de week van 8 mei duidelijkheid

LTO-voorman Sjaak van der Tak benadrukt na afloop van het tweedaagse overleg dat het tijd is om niet langer in rondjes te praten. Hij wil dat er in de week van 8 mei een concreet voorstel ligt met concrete budgetten. Vooral op het gebied van beschikbare landbouwgrond, mestverwerking, gewasbeschermingsmiddelen en verdienvermogen zijn nog heel wat stappen te zetten.

“Ik hoop en verwacht dat we eruit komen, maar je weet het natuurlijk nooit”, zegt landbouwminister Piet Adema. De minister vindt het geen bezwaar dat meer tijd nodig is, hij heeft liever een goed akkoord. “Boeren zitten ook op duidelijkheid te wachten en provincies die bezig zijn met gebiedsprocessen moeten ook weten waar ze aan toe zijn”, voegt de minister eraan toe. Adema benadrukt dat hij vooral van banken en sommige ketenpartijen meer inzet wil, omdat de boeren en tuinders naast de enorme opgave waar ze voor staan ook echt toekomst moeten krijgen.

Over grond, mest en stikstof worden al weken keiharde gesprekken gevoerd, waarin overheid en boeren en tuinders tegenover elkaar blijven staan. Voor het vaststellen van de grondgebondenheid wordt nu gezocht naar een tussenvorm. Sectorpartijen zien het voorstel van LNV, om tot een GVE-norm per hectare te komen, niet zitten. Nu wordt gekeken naar een graslandnorm per bedrijf. Hierbij wordt voor melkveebedrijven een minimum oppervlakte grasland per koe ingesteld, waarbij mestafvoer wel mogelijk blijft. Het voorstel moet nog verder besproken en uitgewerkt worden. Sectorpartijen willen er inhoudelijk ook nog niet op reageren.

Voldoende beschikbaarheid grond

Voldoende beschikbaarheid van grond voor boeren en tuinders blijft eveneens een heikel punt. De land- en tuinbouworganisaties willen hier harde toezeggingen over, maar daartoe is het nog niet gekomen. LTO en NAJK willen dat voldoende grond beschikbaar blijft voor de landbouw en ook Adema wil voorkomen ‘dat de landbouw aan de laatste mem ligt’ als het om verdeling van grond gaat. Hoe dit geborgd moet worden, blijkt lastig.

Van der Tak voegt eraan toe dat het ook voor boeren in en rond Natura 2000-gebieden mogelijk moet zijn om boer te blijven. Daar is volgens hem ondersteuning van de overheid voor nodig. Boeren willen graag eco-diensten leveren, maar dan moet daar wel een goed en blijvend verdienmodel achter zitten en niet alleen een subsidiesysteem.

Op deelonderwerpen wordt de komende weken verder gesproken, waarna er een concreet voorstel moet komen. De onderhandelaars leggen deze afspraken voor aan hun achterban en zullen dan besluiten of ze hun handtekening onder het akkoord zetten. Landbouwminister Adema liet vorige week doorschemeren dat hij rekening houdt met een akkoord zonder handtekeningen.

Eerder verlieten Agractie en DDB de onderhandelingstafel al.

Medeauteur: Mariska Vermaas