Biopatenten op nieuwe veredelingstechnieken kunnen innovatie en concurrentie in deze markt ernstig verstoren. Hiervoor waarschuwt Michael Kock, Europees octrooigemachtigde, op een discussiebijeenkomst georganiseerd door AG Gene Technology Report in Berlijn.
Kock adviseert bedrijven over strategieën voor octrooiaanvragen, octrooiprocedures en het beschermen van intellectueel eigendom. Een biopatent is een octrooi op een uitvinding die gebaseerd is op biologisch materiaal, zoals plantenrassen, micro-organismen, genen of delen daarvan.
Hoge kosten voor octrooibehandeling
Volgens Kock leidt een te groot aandeel gepatenteerde rassen tot de stilstand in de uitwisseling van genetisch materiaal tussen veredelingsbedrijven. Deze stilstand ontstaat als het aandeel gepatenteerde rassen stijgt tot boven de 70%. De hoge kosten voor octrooibehandeling en licentieonderhandelingen zijn er de oorzaak van dat veredeling steeds meer binnen eigen zaadcollecties plaatsvindt.
Deze ontwikkeling versterkt vooral de positie van grote bedrijven. Als gevolg daarvan blijven er steeds minder bedrijven op de markt over. Fusies en bedrijfsovernames maken het steeds lastiger voor kleine bedrijven om te kunnen concurreren. Ook nieuwe bedrijven kunnen daardoor steeds moeilijker instappen. In de Verenigde Staten is dit proces al zichtbaar.
Kwekersvrijstelling
Voor boeren en telers betekent dit minder keuze en hogere zaadprijzen. Daarom pleiten Kock en juristen van de Humboldt Universiteit voor een ‘volledige kwekersvrijstelling’. Deze vrijstelling betekent een beperking voor de octrooibescherming. Biologisch materiaal kan zo worden gebruikt voor veredeling en handel, zonder de hinder van patenten. Technologie- en proces-octrooien blijven wel beschermd. Deze aanpak moet innovatie stimuleren, zorgen voor behoud van de marktdiversiteit de belangen van boeren en kleine veredelaars beschermen.