Adema wil pachtprijs kortdurende pacht begrenzen

De wijziging moet ertoe leiden dat verpachters alleen in uitzonderlijke omstandigheden kiezen voor pachtcontracten die korter zijn dan zes jaar. Het voorkomt ook dat pachters ieder jaar opnieuw moeten onderhandelen over de pachtprijs doordat meerjarige afspraken over de pachtprijs zijn gemaakt, schrijft Adema in een brief aan de Tweede Kamer.

Door langlopende pacht als uitgangspunt te nemen, moeten agrarisch ondernemers meer zekerheid krijgen en meer geprikkeld worden tot duurzaam grondgebruik. Tegelijkertijd wil Adema dat langlopende pacht aantrekkelijker wordt voor verpachters, door de pachtprijs en pachttermijnen hiervoor vrij te laten.

Geen pachtprijs boven de pachtnorm

Het afschaffen van pachtnormen voor langdurige pachtcontracten moet voor zowel los land als voor bedrijfsgebouwen en bedrijfswoningen gaan gelden. Kortdurende pacht blijft wel mogelijk, maar verpachters mogen daarbij geen pachtprijs boven de pachtnorm meer vragen.

“Wat ik wil bereiken, is dat langer lopende pacht aantrekkelijker wordt dan kortlopende pacht en dat de mogelijkheden voor verpachter en pachter om duurzaamheidsvoorwaarden af te spreken verruimd worden”, aldus Adema. De minister wil daarnaast af van het continuatierecht of recht op indeplaatsstelling bij bedrijfsoverdracht, zoals dat nu is opgenomen in de reguliere pacht.

Bestaande pachtafspraken ongemoeid

Bestaande reguliere pachtafspraken wil Adema ongemoeid laten. Wel wil hij nadrukkelijk dat het land beschikbaar blijft voor duurzame agrarische bedrijfsvoering, door te voorkomen dat grond hobbymatig wordt gebruik of dat grond illegaal wordt onderverhuurd.

Voor teeltpacht wil Adema voor specifieke teelten wel vrije pachtprijzen toestaan voor kortdurende pacht. Hij vreest dat verpachters anders intensieve telers zullen mijden en telers, zoals bijvoorbeeld aardappeltelers, moeilijk aan grond kunnen komen voor vruchtwisseling.

Verpachters en pachters moeten samen voor iedereen acceptabele afspraken kunnen maken rond verduurzamen, bijvoorbeeld op het gebied van bodemkwaliteit, waterkwaliteit en biodiversiteit. Adema wil de mogelijkheid hiertoe wettelijk vastleggen.

Herziening pachtnormenstelsel

Adema wil ook het stelsel waarmee de pachtnormen worden bepaald verder differentiëren naar grondsoort. Nu wordt de pachtnorm per regio vastgesteld en zijn de schommelingen groot. Adema wil dit ondervangen door een meerjarig gemiddelde of een maximaal veranderpercentage.

Adema wil de uitwerking van het pachtbeleid vooralsnog over laten aan de vertegenwoordigers van pachters en verpachters en andere betrokken partijen, door hem de ‘veldpartijen’ genoemd. Zij hebben vorig jaar een basisdocument opgesteld met oplossingsrichtingen voor het pachtbeleid. Adema hoopt dat ze dit basisdocument verder willen uitwerken, rekening houdend met de inzet van het ministerie en de politiek. Adema werkt zelf ook aan een voorstel voor het herzien van de pachtwet, voor het geval de veldpartijen niet tot een akkoord komen.

Hoge pachtprijs door huidige stelsel

De discussie over het herzien van het pachtstelsel loopt al meerdere jaren. In het huidige stelsel wordt meer dan 90% van de pachtgrond in kortlopende geliberaliseerde pacht uitgegeven. Dit levert volgens Adema onder andere te weinig zekerheid voor agrariërs en het zorgt vaak voor een relatief hoge pachtprijs.

Ook motiveert kortdurende pacht ondernemers te weinig om te investeren in de kwaliteit van de bodem. Verpachters zijn volgens Adema terughoudend met het stellen van aanvullende duurzaamheidseisen aan pachters, mede vanwege onzekerheid over de toelaatbaarheid van duurzaamheidseisen in het pachtcontract.