Doorgaan naar artikel

Huisvesting arbeidsmigranten show- of testcase

Een wooncomplex voor bijna 700 arbeidsmigranten, dat is in het Westland zelfs onder telers omstreden. De een noemt het een showcase, de ander ziet het als een testcase van hoe gemeente en belangenbehartigers omgaan met belangen van het buitengebied en kleinere teeltbedrijven.

De gemeente Westland beslist deze maand of er groen licht komt voor de grootste huisvesting voor internationale werknemers in Nederland. Te grootschalig, vinden in ieder geval omwonenden, waaronder glastuinders. Glastuinbouw Nederland staat achter de plannen en ziet het als een showcase van goede huisvesting. Tegenstanders zien het meer als testcase en verwachten problemen en daardoor verslechtering van de problematiek.

Aan de Oostbuurtseweg in De Lier wonen zowel glastuinders als burgers. Het straatbeeld verandert wellicht drastisch als de plannen om aan de weg een huisvestingscomplex voor 688 internationale werknemers neer te zetten, doorgaan. Zes directe buren ageren hier het intensiefst tegen, waaronder gerberakweker Richard Mooyman. “Dit project is te gek voor woorden. Een wooncomplex voor 700 personen waar 200 direct omwonenden wonen, is vragen om moeilijkheden. Of het nu jongeren of internationale werknemers betreft.” Hun bezwaren worden gedeeld door nagenoeg alle omwonenden. Zij hebben zich verenigd om gezamenlijk te procederen tegen de plannen.

Landelijk issue

Recent is becijferd dat 100.000 extra bedden nodig zijn voor internationale werknemers. Dus niet alleen het Westland kampt met het probleem. Iedere gemeente en provincie heeft er echter zo haar ideeën over. Wellicht dat ze enigszins gestroomlijnd worden als een nieuw kabinet de aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten ter harte neemt. Een Tweede Kamermeerderheid heeft al uitgesproken achter de meeste aanbevelingen te staan.

De nationale overheid moet gemeenten aansturen huisvesting te realiseren voor internationale werknemers, zegt uitzendondernemer (Otto Workforce) en huisvester (Kafra Housing) Frank van Gool. Hierbij vindt hij belangrijk dat de adviezen van het aanjaagteam worden geïmplementeerd zoals de 15 vierkante meter leefoppervlak en scheiding van arbeids- en huisvestingscontract, zodat bewoners niet zomaar op straat zijn te zetten.

‘Grootschalig heeft veel voordelen’

Van Gool ziet meer in groot- dan kleinschalige huisvesting. “Grootschalige huisvesting heeft veel voordelen zoals 24/7 beheer en het kunnen faciliteren van diverse voorzieningen die bij kleinschalig niet mogelijk zijn. Kleinschalige huisvesting zal meer overlast veroorzaken dan grootschalig. Men denkt dat kleinschalig kansrijker is, maar het omgekeerde is waar. Met grootschalige huisvesting kun je veel meer wensen uit de omgeving implementeren. De ervaring is dat vijf kleinere locaties voor meer overlast zorgen dan één grootschalige.”

Vandaar dat Kafra Housing kiest voor locaties van 250 tot 500 bewoners. Er zijn zelfs plannen voor een locatie in Venlo voor 800 internationale werknemers. Als tip voor de geplande grootschalige huisvesting in De Lier wil Van Gool meegeven om het plan in twee fases te ontwikkelen; eerst voor bijvoorbeeld 400 bewoners en bij goed functioneren zonder overlast uitbreiden naar de 688.

‘Kleine teler’ niet levensvatbaar

In een brief van Gedeputeerde Staten (GS) aan de Provinciale Staten van Zuid-Holland wordt gesuggereerd dat bedrijven kleiner dan 1,8 hectare geen bestaansrecht hebben in het Westland. Volgens GS delen de gemeente Westland en Glastuinbouw Nederland dit oordeel. Dat is tegen het zere been van Mooyman. Het zou er namelijk volgens hem op neer komen dat de helft van de glastuinbouwbedrijven in dit deel van het Westland niet levensvatbaar meer wordt geacht.

Jacco Vooijs, voorzitter van Glastuinbouw Westland, is het met de suggestie die uit de brief van de provincie zou spreken overigens ook niet eens. Juist deze wat kleinere, specifieke glastuinbouwbedrijven hebben bestaansrecht in het Westland, aldus Vooijs.

Dat voor dit wooncomplex precies zo’n kleiner glastuinbouwbedrijf plaats moet maken, laat onverlet dat Glastuinbouw Westland en Glastuinbouw Nederland groot voorstander zijn van deze grootschalige huisvesting. Vooijs: “Wij vinden nog steeds dat we woonruimte allereerst moeten zoeken in de woonkernen, maar het is gebleken dat daar vaak zo veel weerstand is dat we het niet voor elkaar krijgen. De beeldvorming in het Westland is erg negatief en daar heeft het debat in de lokale politiek het afgelopen jaar niet bepaald bij geholpen. Dat geldt ook voor plannen aan de randen van het woongebied. Dan is dit project een heel goed en noodzakelijk alternatief.”

‘Glastuinbouw Nederland laat zich gebruiken’

Sterker, Vooijs beschouwt het project in De Lier als voorbeeld van goede huisvesting voor andere teeltgebieden zowel binnen als buiten het Westland. “Daarom wordt de lat hoog gelegd. Ik zie het zelfs als ‘showcase’ voor goede huisvesting op een zichtlocatie in het Westland, waarbij de medewerkers ook werkzaam zijn op korte afstand van hun woonplek.”

Hoe anders denken tuinder Mooyman en de andere bezwaarmakende omwonenden hierover. Die twijfelen aan de voorstelling van zaken als de 700 arbeidsmigranten voor 80% binnen 3 kilometer bij tuinders aan de slag zouden gaan. Ze hebben Emilie Roemer van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten deels aan hun zijde. In meerdere opzichten voldoet het project niet aan de aanbevelingen van het aanjaagteam, zoals een norm van minimaal 15 vierkante meter en maximaal één persoon per kamer, afgezien van stellen.

De toezeggingen van de gemeente en Glastuinbouw Westland dat serieus naar alle zorgen van omwonenden gekeken moet en zal worden, zijn in de ogen van tuinder Mooyman niet hard genoeg. “Ze laten zich nu gebruiken voor een zeer lucratief plan van Prominent en Plantenkwekerij Vreugdenhil alsook het paniekvoetbal van de gemeente. De ondernemersorganisatie hoort zich in te zetten voor breedgedragen plannen en oplossingen voor het gehele tuinbouwcluster.”

‘Liever kleinschalige huisvesting’

Mooyman ziet meer in kleinschalige huisvesting, waar hij veel van hoort en heeft bekeken bij collega-telers van zijn telersvereniging Decorum in bijvoorbeeld Noord-Holland en Limburg. Hij is dan ook blij dat in de meest recente Woonvisie Westland 2020-2030 nieuw en uitgebreider huisvestingsbeleid is geformuleerd. De gemeente gaat zelf meer initiatief nemen door projecten buiten de kernen helpen te ontwikkelen en huisvesting op de bedrijven of op glastuinbouwpercelen toe te staan. Het verhuren van kamers in woningen in de kernen wordt aan banden gelegd. Van beleid merkt Mooyman in de praktijk echter weinig en zijn vertrouwen in de politiek is beschadigd door hoe buurtbewoners betrokken worden bij de huisvestingsplannen voor internationale werknemers bij De Lier.

Sommige reacties hypocriet

De huidige eigenaar van de beoogde locatie in De Lier, Paul Fransen, is wel in zee gegaan met de deal. Hij meent dat zijn verouderde kassen op het smalle perceel moeilijk te moderniseren zijn. Het biedt de 60-jarige orchideeënkweker daarnaast een mooie uitkomst om te stoppen als ondernemer. Hij vindt het ’woondorp’ de meest ideale oplossing van de gemeente in alle tegenstrijdige en hoogoplopende belangen van betrokkenen. Voor hem geen enkel bezwaar; hij blijft er met zijn vrouw Simone wonen. Dat sommige buren anders oordelen, snapt hij. Daarentegen vindt hij sommige reacties hypocriet en met een hoog gehalte van ‘prima oplossing, maar niet in mijn achtertuin’. Vooral van tuinders die zelf met arbeidsmigranten werken.

Kansrijke huisvesting

In 2020 heeft uitzendbureau Tradiro een initiatief ingediend bij de gemeente Westland voor de huisvesting van arbeidsmigranten aan de Oostbuurtseweg bij De Lier. Het plan voldoet nu aan de eisen die de gemeente stelt. Daarom heeft het college op 29 juni 2021 uitgesproken het initiatief als kansrijk te zien. De locatie ligt relatief ver van de woonkernen, aan de rand van De Lier. Het heeft via de ventweg een eigen verkeersontsluiting, waardoor relatief weinig gemerkt wordt van de aanwezigheid van het park. Door de grootte is het mogelijk eigen (sport-)voorzieningen te faciliteren en te beheren. Beheerders zijn 24/7 op locatie aanwezig ondersteund met beveiligingscamera’s.
De huisvesting is bestemd voor 688 personen die gehuisvest worden in appartementen voor vier personen, in te delen voor zowel partners als alleenstaanden. Er komen meerdere faciliteiten, waaronder sportvelden, een wasserette, een receptie, een studieruimte en 210 eigen parkeerplaatsen. De uitzendorganisatie spant zich in om zo veel mogelijk mensen op de fiets te krijgen, die ze gratis uitlenen aan de arbeidsmigranten. Veel bedrijven waar arbeidsmigranten werken, liggen binnen een straal van 3 kilometer. Bovendien komt de entree van het wooncomplex bij de provinciale weg en niet aan de Oostbuurtseweg, waar alleen een nooduitgang komt.

Bekijk meer

Share this

Gerelateerde artikelen

Beheer
WP Admin