Capaciteit leidingen beïnvloedt gasprijzen

De aardbeving en tsunami in Japan, onrust in Libië, en nieuwe leidingen tonen allemaal hun invloed op de energiemarkt.

Olie
De prijsdaling die we in de vorige marktanalyse zagen als gevolg van de aardbeving en tsunami in Japan, is weer teniet gedaan. De aanhoudende gevechten in olieproducerend Libië en de verspreiding naar Syrië en Jemen bleken de belangrijkste focuspunten van oliehandelaren. Ruwe olie vanuit Libië draagt maar voor twee procent bij aan de wereldoliehandel, maar toch is de Libische ruwe olie is waardevol. Dit, omdat deze goedkoop kan worden verwerkt tot benzine.
Oliehandelaren beseffen daarnaast dat de wederopbouw van het getroffen gebied in Japan met veel olieverbruik gepaard zal gaan. Ook de macro-economische cijfers zijn overwegend positief, wat een prijsverhogend effect op de energieprijzen kan hebben.

Gas
De termijnprijzen voor aardgas hebben het hoogste punt van het afgelopen jaar bereikt. Dit wordt vooral ondersteund door de gedachte dat LNG-transporten de komende tijd niet in Europa maar in Japan zullen aanlanden. Toch zien we in de praktijk nog geen structurele daling van de LNG levering aan Europa (o.a. UK). Opvallend was dat in de afgelopen week de jaarprijs voor levering in 2012 boven die voor 2013 lag, iets wat het afgelopen jaar niet voorkwam.
Op 1 april zal de capaciteit van de Langeled leiding tussen de UK en Noorwegen met 50% worden verminderd, waarmee het aanbod voor de UK wordt verminderd. Daarnaast is de Greenstream pijplijn die loopt van Libië naar Italië gesloten. De capaciteit neemt dus af, wat bij een koude dag de prijzen zal doen opdrijven.

Elektriciteit lange termijn
Als gevolg van de gestegen elektriciteitsprijzen (door uitval capaciteit Japan en Duitse kerncentrales) is de sparkspread in de afgelopen verbeterd.
Op 1 april wordt de BritNed kabel in gebruik genomen. De verbinding zal in beide richtingen stroom transporteren, aangestuurd door verschillen in prijs en elektriciteitsverbruik tussen Nederland en de UK. Hierdoor zal de internationale marktwerking bevorderd worden en dit sluit aan bij het streven van de Europese Commissie naar meer verbindingen. De verwachting is dat dit resulteert in een meer gebalanceerde elektriciteitsprijs.
Voor de toekomst zijn de ontwikkelingen in Duitsland interessant. De Duitse politiek spreekt zich steeds nadrukkelijker uit voor duurzame energie. De overwinning van de partij de Groenen bij regionale Duitse verkiezingen heeft grote bedrijfseconomische gevolgen, waaronder op energiegebied. De partij zet in op een andere energiepolitiek zonder kerncentrales en met grote investeringen in duurzame energie, waardoor de kostprijs voor elektriciteit zal stijgen.

Elektriciteit korte termijn
Op de spotmarkt zagen we maandag 28 maart extreme prijzen in de middaguren. Het systeem waarmee de diverse Europese markten worden gekoppeld, bleek namelijk niet te werken. De duidelijke aanwezigheid van de zon heeft de APX prijzen enigszins gedrukt, maar de lage windproductie compenseerde dit. 

Bron: Powerhouse. Door Dirk Jan Masselink en Jasper van den Berg