Doorgaan naar artikel

10 tips: verbeter de bodemvruchtbaarheid op klei

Dat een optimale bodemvruchtbaarheid een vereiste is voor een goede productie, is voor vollegrondsgroentetelers gesneden koek. Om na te gaan of je niets over het hoofd ziet, zijn deze 10 tips handig.

Paul Hooijman van onderzoeks- en adviesbureau Delphy vertelt over bodemvruchtbaarheid op het Boerderij-evenement Grond om te Boeren op 12 december in Gelredome in Arnhem. Dat gebeurt in twee sessies: eentje over klei en eentje over zand.

Delphy laat het effect van groenbemesters op de bodemvruchtbaarheid zien. - Foto: Ruud Ploeg

Delphy laat het effect van groenbemesters op de bodemvruchtbaarheid zien. – Foto: Ruud Ploeg

➤ 10 tips voor een vruchtbare bodem

Hooijman, manager team Noordwest en senior adviseur akkerbouw bij Delphy, geeft een schot voor de boeg met 10 tips voor de verbetering van bodemvruchtbaarheid op klei.

1.

Weet waar je voor kiest. Kies voor organische meststoffen die het bodemleven maximaal stimuleren. Veel organische stof brengen is prima, maar ‘makkelijke’ organische stof versnelt de aanmaak van humus. Kijk ook naar de andere mineralen die in organische stof zitten.

2.

Teel maximaal groenbemesters. Zeker bij laat ploegen, altijd iets proberen. Beter een beetje groei dan niets. En denk erover na om in het geval van vroeg ploegen iets in te zaaien en in de winter te laten staan.

3.

Kuil groenbemesters na de teelt niet in. Zorg dat ze goed kunnen verteren.

4.

Maak slimme keuzes in bouwplannen en vruchtopvolging. Stro verhakselen is goed voor de bodemgezondheid, vanwege het organisch materiaal dat in de bodem komt. Maar als je veel stro verhakselt, kun je in de knoei komen met je volggewas. Stro onttrekt namelijk stikstof en vocht aan de bodem. Drijfmest kan dit compenseren, of een makkelijk verteerbare groenbemester. Hier moet je slim mee omgaan: daar waar je beschikking over hebt goed gebruiken en verdelen.

5.

Verdeel organische stof die je kan toedienen zoveel mogelijk over je hectares. Liefst elke hectare elk jaar een beetje organische stof dan elk jaar een perceel veel geven en dan weer jaren niets.

6.

Geef geld uit aan bodemdruk. Daarmee zorg je ervoor dat grond intact blijft. Er valt heel wat te winnen met het verlagen van de bodemdruk. Kost veel geld, maar het betaalt zich terug.

7.

Zorg voor een goede waterhuishouding op percelen (drainage/vlakligging); voor een goede bodemstructuur is een goede ontwatering essentieel en ook andersom.

8.

Probeer minder diep te ploegen. Hierdoor wordt er minder organische stof afgebroken. Dit hoeft niet perse met een eco-ploeg, maar kan vaak ook met het goed afstellen van een gewone ploeg.

9.

Gebruik bij het zaaien van groenbemesting als vuistregel 30% meer zaaizaad. Je krijgt dan een lagere C/N(koolstof-stikstof)-verhouding van het gewas. Gevolg is het sneller vrijkomen van de vastgelegde stikstof, waardoor het volggewas een snellere beginontwikkeling heeft. Zeker voor de teelt van uien en aardappelen waardevol.

10.

Probeer pas te ploegen als de bodemtemperatuur laag is, het bodemleven is dan minder actief. Er mineraliseert dan minder doordat plotselinge grote hoeveelheid zuurstof in de bodem worden vermeden.

Foto: delphy.nl

Paul Hooijman pleit voor gedegen onderzoek naar de invulling van mengsels van groenbemesters. “Wat gebeurt er precies in de bodem? Dat is grotendeels onbekend. Als dit door onderzoek duidelijk wordt, dan kunnen we nog beter met groenbemesters omgaan.”

Het verhogen van de stikstofnorm met 100% is verantwoord. Dat stelt Hooijman in het kader van bodemvruchtbaarheid op klei. “Op de klei vindt nauwelijks uitspoeling plaats, dus er is geen reden om het gebruik van stikstof aan banden te leggen”, legt hij uit.

“Er is gedegen bewijs dat er op klei nauwelijks uitspoeling plaatsvindt, zeker niet op de manier waarop nu wordt geteeld en bemest. Dat betekent dat kleiboeren met de verkeerde normen moeten werken en dat remt de bodemvruchtbaarheid in ernstige mate.

‘Beleidmakend Nederland’ heeft het steeds over het optimaliseren van de bodemvruchtbaarheid. Elke akkerbouwer wil daar aan meewerken, maar laten we dan vooral eens opnieuw bij de basis beginnen en de werkelijke feiten op tafel leggen. De bemestingsnormen die destijds zijn vastgesteld voor geheel Nederland, zijn voor de klei toch echt achterhaald.”

Neem vervolgstappen op het gebied van bodemgezondheid. U leert meer tijdens het Boerderij-evenement Grond om te Boeren op 12 december. Komt u ook?

Bekijk meer

Share this

Petra Vos
Petra Vos

redacteur vollegrondsgroenten

Gerelateerde artikelen

Beheer
WP Admin