‘Groot kanon’ crisiskartel lijkt niet inzetbaar

De kans dat een crisiskartel wordt toegestaan lijkt klein na de Russische boycot van groente en fruit.

De Europese Commissie ziet het toestaan van aanbodbeperkende afspraken als noodgreep als andere crisismaatregelen niet werken. Met de gestabiliseerde groentenafzet en de interventieregeling lijkt de kans steeds kleiner dat een crisiskartel tot stand komt.

Bronnen in Brussel noemen een crisiskartel ‘het grote kanon’ dat in stelling wordt gebracht als het echt nodig is. Het directoraat Concurrentie van de commissie zou daar nu geen aanleiding toe zien. Mededingingsjurist Eric Janssen van kantoor Dirkzwager publiceerde recent in het blad Agrarisch Recht een uiteenzetting over de mogelijkheid van een crisiskartel. Er moet een ernstige marktverstoring zijn en productie-afspraken mogen alleen als de Europese Commissie al andere maatregelen als interventie heeft ingesteld. Aan die laatste voorwaarde is in ieder geval voldaan. De marktsituatie lijkt op dit moment niet ernstig verstoord, nu de groentemarkt is gestabiliseerd.

Model

De Nederlandse overheid probeert de Europese Commissie te overtuigen dergelijke maatregelen toch toe staan. Nederland werkte een plan uit voor glasgroenten en diende dat als voorbeeld in bij de Europese Commissie. Een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken zegt dat Nederland nog steeds in overleg is met de Europese Commissie. Nederland hoopt dat een model gevonden wordt waar de Europese Commissie achter kan staan. Dat een crisiskartel het ‘grote kanon’ is dat ingezet wordt als interventie niet werkt, bevestigt de woordvoerder niet. Bij de Europese Commissie was niemand bereikbaar voor commentaar.

Het afzetseizoen voor veel Noordwest-Europese telers loopt op het einde. Nederland hoopt nog dat zo’n crisiskartel er snel kan komen om afspraken over teeltarealen te maken.

Herverdeling

De huidige crisismaatregelen lopen tot eind dit jaar, waarbij lidstaten eigen quota kregen om product uit de markt te halen voor het noodfonds. Enkele lidstaten hebben het plafond van dat quotum bereikt, waaronder Nederland voor het quotum groente. Er is mogelijk een herverdeling op komst, omdat de Europese Commissie gaat herverdelen. Enkele lidstaten hebben al aangegeven dat ze de vrije ruimte in de interventieregeling niet gebruiken. Dat gaat om 3.000 ton per lidstaat. Nederlandse telers kunnen daarvan mogelijk profiteren. Wat er gebeurt na het aflopen van het noodfonds is ook nog onzeker. Budgettair lijkt er beperkte ruimte voor een nieuw noodfonds na 1 januari.