‘Stikstofakkoord bevat naast zuur toch ook zoet’

Landbouw- en natuurorganisaties zijn opmerkelijk eensgezind: het nieuwste stikstofakkoord deugt niet. Alleen hebben ze precies tegengestelde redenen. Dit bewijst hoezeer het voor het kabinet spitsroeden lopen is.

Is het alleen maar kommer en kwel en negatief, vanuit agrarisch perspectief? Nee, laten we positief beginnen. Legalisatie van PAS-melders wordt wettelijk vastgelegd. Dat is heel mooi. Verrassend: dit geldt ook voor die grote, maar nog zo onbekende groep bedrijven die én geen Nb-vergunning én geen melding hoefden onder het PAS. Punt voor Schouten. Verrassend én heel positief is ook dit: het beroepsverbod voor deelnemers aan de opkoopregeling vervalt.

Meer positiefs

Er is zelfs nog meer positiefs. Zo is er een wat vage maar mogelijk cruciale clausule dat (meer) rekening gehouden moet worden met “de vereisten op economisch, sociaal en cultureel gebied en met de regionale en lokale bijzonderheden.” In combinatie met de extra ruimte voor gebieden met veel depositie uit het buitenland lijkt dit een aangrijpingspunt voor bijvoorbeeld de boeren in Winterswijk die hun toekomst somber inzien.

Verrassend én heel positief is ook dit: het beroepsverbod voor deelnemers aan de opkoopregeling vervalt

Verhoging ambities

Daar staat wel iets tegenover: ten opzichte van het wetsvoorstel zelf betekent dit akkoord een verhoging van de ambities. In 2035 moet de emissie van ammoniak en stikstofoxiden met de helft verminderd zijn. Een loodzware opgave die met technisch innoveren en de kaasschaaf niet haalbaar lijkt en dus (verdere) krimp van de veestapel nodig zal maken.

Zwaard van Damocles

Het lijkt ver weg, maar door verankering in de wet is het wel een zwaard van Damocles waar niet aan te ontkomen is. Wat wettelijk vastgelegd wordt, is niet vrijblijvend. Denk aan Urgenda en de klimaatdoelen.