‘De boer als strijder voor ons cultuurgoed’

Via via kreeg ik vanmorgen de eindejaarsboodschap van Farmers Defence Force op mijn smartphone binnen. Aan de directe en vooral strijdlustige stijl te zien geschreven door Mark van den Oever zelf, de Brabantse varkenshouder annex fruitteler en de woordvoerder van FDF, die graag zegt waar het op staat.

‘Wij laten niet over ons heen lopen’

Ook in zijn jaaroverzicht aan al zijn medestanders laten de woorden van de FDF-voorman en zijn mede-bestuurders niet aan duidelijkheid te wensen over. Het woord strijd of strijder komt er zeventien keer in voor. De naam van deze stropdasloze belangenbehartigersclub liet er van meet af aan geen geheim over bestaan: wij laten niet over ons heen lopen.

Meat The Victims

Dat was op 13 mei precies wat een andere ook al niet al te strak georganiseerde actiegroep wél probeerde. De actievoerders van Meat The Victims drongen een varkensbedrijf binnen om er (via de verwachte media-aandacht) aan den volke te tonen welk een dierenleed zich achter de stalmuren afspeelt. Onbedoeld gaven de dierenactivisten het startschot voor een zich razendsnel via Facebook verspreidende tegenbeweging van zichzelf verdedigende boeren.

Dat boeren en tuinders het bij de goegemeente helemaal verbruien, lijkt mij vrijwel onmogelijk

Boerenbedrijf diep in ons wezen verweven

En aangezien de aanval de beste verdediging is, laten de boeren het sinds 1 oktober niet bij reageren. Dat boerenactivisme riep al snel de vraag op of de protesterende boeren de sympathie van het Nederlandse volk niet zouden verspelen. Dat overkwam voornoemde dierenactivisten (en ook klimaatactivisten later in 2019) al heel snel. Maar dat boeren en tuinders het bij de goegemeente helemaal verbruien, lijkt mij vrijwel onmogelijk. Daarvoor zit het boerenbedrijf te diep in ons wezen verweven.

De piramides zouden onmogelijk zijn geweest als de oude Egyptenaren als nomadische jager-verzamelaars waren blijven rondtrekken. – Foto: ANP

Unieke minderheid

Heel anders dan zogenaamde tradities als vuurwerk met oudjaar en Zwarte Piet als hulpje van Sinterklaas zit de boer als oeroud archetype al sinds eeuwen, nee, sinds millennia, in ons cultureel DNA gebeiteld. Tot een paar honderd jaar geleden was de boerenstand veruit de grootste van alle bevolkingsgroepen. En ook al is het inmiddels een kleine minderheid geworden die zich nog met recht boer of tuinder mag noemen, het is wel een unieke minderheid. Welke andere beroepsgroep is zo verknoopt met het werk dat ze doet? Welke ondernemers zitten zo vast aan het bedrijf dat ze voeren, het land dat ze bewerken? Het woordje cultuur geeft al aan dat elke vorm van cultuur zoals die in steden vorm kreeg in Egypte en Mesopotamië, slechts en alleen is kunnen ontstaan doordat boeren het land in cultuur brachten.

Drijven op boeren

Als er anno 2020 ergens sprake is van letterlijk en figuurlijk een cultuurstrijd, dan is het in de ideeënstrijd over hoe we op een fatsoenlijke en verstandige manier die almaar harder groeiende megasteden van voedsel moeten voorzien. We kunnen wel net doen alsof we dat al over een paar jaar helemaal aan Google en Amazon en Alibaba en hun algoritmes over kunnen laten. Maar voorlopig drijven we nog op de in duizenden jaren opgebouwde kennis en kunde, die in stand wordt gehouden op ons platteland. Voorlopig drijven we met zijn allen op de boeren en mogen die dan ook een keer hun mond opendoen?