Rol NVWA onder de loep bij PepMV en middel V10

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) moet zich verantwoorden voor haar rol bij de aanpak van PepMV in tomatenteelt voor 2013.

Nieuwsmedium NRC stelt na inzage van documenten dat de NVWA zeker sinds 2010 wist dat het middel V10 van Valto werd gebruikt zonder toelating, maar er niet op handhaafde. Dat middel is een preventieve besmetting met zwakke stammen van het Pepinomozaïekvirus (PepMV). De NVWA ontstond in 2012 na een samenvoeging van onder meer de Plantenziektenkundige Dienst (PD) en de VWA.

Uit onder meer correspondentie tussen (destijds) LTO Glaskracht en NVWA zou blijken dat telers het middel al gebruiken sinds 2006. Of daaronder ook het zelf aanbrengen van het virus wordt verstaan uit stekken uit het vorige teeltjaar, is niet duidelijk.

NRC schrijft ook niet over een mogelijke proefontheffing ruim voor de eerste tijdelijke vrijstelling van V10 in 2013. Het middel V10 is breed toegepast door de proefontheffing die de sector had verkregen voor 2013. Zowel NVWA als toelatingsinstantie CTGB konden woensdag 7 april niet de proefontheffing vinden, waarvan Groenten & Fruit in 2013 de risico’s beschreef. Naar aanleiding van het NRC-artikel zijn Kamervragen gesteld door de Partij voor de Dieren (PvdD).

Nederlands toezicht PepMV

Nederland hield sinds 2004 toezicht op het virus op opkweekbedrijven en zaadbedrijven, blijkt uit oude jaaroverzichten van NVWA. Naktuinbouw deed dat met bladonderzoek om zo het preventief besmetten met zwakke stammen van PepMV te reguleren.

In 2008 vond Nederland het virus niet bij plantenkwekers en zaadfirma’s maar was het PepMV-virus wel op 43 productiebedrijven gevonden in regulier onderzoek. Ook andere landen maakten Nederland attent op tomaten met het virus. Nederland nam toen deel aan een EU-project om een risicoanalyse voor het virus op te stellen. Dat is een gebruikelijke procedure om tot maatregelen te komen. Vanwege grote risico’s is niet gekozen voor maatregelen voor tomaten of tomatenplanten, maar voor regulering van zaad. Daardoor hoefden opkweekbedrijven niet op slot als het virus was aangetroffen, zoals nu bij ToBRFV.

Handhaving aangescherpt

Na de eerste tijdelijke vrijstelling (na de proefontheffing) van V10 in 2013 dacht NVWA wel over handhaving, omdat er sluiproutes waren om V10 toch toe te passen in de opkweek. Dat viel buiten de vrijstelling. De voorwaarden van de vrijstelling zijn daarna aangescherpt.

Sinds september heeft het CTGB het gebruik van V10 toegestaan in de tomatenopkweek en -teelt, nadat een protocol met hygiënemaatregelen was goedgekeurd, waardoor kwekers V10 veilig kunnen gebruiken.

Glastuinbouw Nederland wijst erop dat de werkzame stof van de middelen V10 en ook het concurrerende PMV®-01 geclassificeerd is als laag risico middel en herkent zich niet in de NRC-berichtgeving.