Doorgaan naar artikel

‘Afgedankte’ bramen in jam van Poverdorie!

Voedselverspilling is hot. Boeren en tuinders komen in actie. Bijvoorbeeld glastuinder Wouter van den Bosch uit Bleiswijk. Hij werkt samen met Potverdorie!, dat zijn ‘afgedankte’ bramen in een pot stopt.

Iets bijzonders, een niet te grote teelt, te kweken in een kas en gevraagd in de markt. Dat waren de uitgangspunten voor Wouter van den Bosch, glastuinder uit Bleiswijk bij zijn zoektocht naar een product wat hij naast paprika kon gaan telen.

“We hebben 5,5 hectare paprika. Dat is niet echt veel. We kunnen ons met dat product niet onderscheiden, ook niet wat schaalgrootte betreft. Dus zochten we er iets naast”, vertelt de ondernemer die het bedrijf samen met zijn vader runt.
Lees verder onder de foto

Glastuinder Wouter van den Bosch uit Bleiswijk heeft naast 5,5, hectare paprika ook 1,3 hectare bramen. Bramen van de eerste kwaliteit gaan naar de veiling, tweede kwaliteit gaat deels naar Potverdorie! - Foto: Roel Dijkstra

Glastuinder Wouter van den Bosch uit Bleiswijk heeft naast 5,5, hectare paprika ook 1,3 hectare bramen. Bramen van de eerste kwaliteit gaan naar de veiling, tweede kwaliteit gaat deels naar Potverdorie! – Foto: Roel Dijkstra

Via Kromkommer op spoor van Potverdorie!

Het werden bramen. Vanaf begin dit jaar produceert hij het zachtfruit op 1,3 hectare. Het draait prima, zegt Van den Bosch. De oogstperioden lopen van april tot juli en van september tot december. De productie schommelt rond de 10 kilo per vierkante meter.

Zeker in het begin van het seizoen waren de prijzen goed. Maar toen er meer product voor de klok kwam en er ook werd doorgedraaid, herinnerde Wouter zich een verhaal.

“Ooit hoorde ik een presentatie van Kromkommer. Daar ging het over eenzelfde fenomeen. Ook daar waren prijzen bedroevend, product werd doorgedraaid en weggegooid. Zij ontdekten een andere manier om het overtollige product te vermarkten. Dus ik heb hen gebeld. Of ze niet iets met bramen konden doen. Via hen kwam ik op het spoor van Potverdorie!, een jong bedrijf dat draait op eenzelfde concept. Alleen verwerkt het ook fruit.”

Afgedankte groente en fruit ophalen en verwerken

Potverdorie! is het initiatief van Charlotte Heine en Joep Weerts. Ruim 3 jaar geleden geboren als idee aan een keukentafel in Amsterdam. “Ik zag in een supermarkt dat er iemand door het groente- en fruitvak ging en de niet zo mooie producten eruit zocht”, vertelt Heine. “Ik vroeg hem wat ermee gebeurde. Dat wordt weggegooid, kreeg ik te horen. Zonde, vond ik, want het zijn vaak juist de smakelijkste producten.”

Samen met haar buurman Weerts is ze deze reststromen verder gaan onderzoeken. “Bij de groothandel schrokken we ons helemaal te pletter van wat daar allemaal weggegooid wordt. Zo kwamen we er uiteindelijk op uit om al dat afgedankte groente en fruit wekelijks op te halen en te gaan verwerken tot jam, chutney, gelei, pickles en compote.”
Lees verder onder Facebook-bericht

De samenstelling van deze afgedankte versproducten is elke week anders. De recepten dus ook. Voor Heine een prikkelende uitdaging. “Ik heb geen culinaire achtergrond, maar met een auto vol opgehaald lekkers, kan ik in m’n hoofd de verschillende smaken al proeven en zo de recepten maken. We stoppen geluk in een pot. En het mislukt bijna nooit. Alleen met kaki (sharon fruit) kan ik niet zo goed uit de voeten”, zegt ze lachend.

Afzet via de markt en speciaalzaken

De potten van Potverdorie! vinden hun weg naar de consument via de markt, waar Heine en Weerts op sommige weekenden staan en via circa 70 speciaalzaken verspreid door heel Nederland. Dat aantal groeit nog steeds. Ook cateraars krijgen steeds meer interesse voor de jam, chutney, gelei, pickles en compote. Daar zit dan ook de belangrijkste groei, volgens de eigenaren.

Het sympathieke verhaal opent veel deuren. Sinds dit jaar hebben ze rechtstreekse contacten met boeren en tuinders zoals Van den Bosch. “Die contacten zouden we nog wel meer willen.”

Lees verder onder Facebook-video

Minder afhankelijk van seizoenen

Van den Bosch bevalt de samenwerking prima. “Het zou mooi zijn als Potverdorie! nog verder zou groeien. Dan groeien de stromen die ze kunnen verwerken ook. Daarnaast vind ik het een slim idee: door de conservering van het versproduct kun je de afzet spreiden over het hele jaar. En ben je dus minder afhankelijk van de seizoenen.”

De tuinder zet de bramen van eerste kwaliteit af via de veiling. Voor de verkoop van het product van tweede kwaliteit – rond 10% van de productie – kwam Potverdorie! in zicht. Een ander deel van deze tweede kwaliteit is alsnog via de veiling verkocht of weggegooid.

‘Ik vind het niet prettig als mooi, goed voedsel op de vuilstort beland’

“Eigenlijk streven we naar 5% klasse 2, maar door wat lessen die we nog moesten leren, is dit hoger uitgevallen. Ik noem het leergeld en hoop dat het percentage volgend jaar lager is. Je bent er als ondernemer verantwoordelijk voor om te zoeken naar andere wegen van verwaarding als het via de klok niet lukt. Potverdorie! is zo’n alternatief en ze betalen een nette prijs, terwijl de bramen anders waren vernietigd.”

Naast de bedrijfseconomische reden zit er ook een ethische kant aan het verhaal, wat Van den Bosch bevalt. “Ik vind het mooi dat we op deze manier verspilling tegengaan. Want hoewel klasse 2 een prima product is, doet een veiling er vaak niets mee. Ik vind het niet prettig als mooi, goed voedsel op de vuilstort beland. Daar telen we het niet voor. Dat doet zeer.”

Consument grootste verspiller

Jaarlijks wordt in Nederland naar schatting 2 miljoen ton voedsel verspild. Niet alleen in de supermarkt en groothandel worden aanzienlijke hoeveelheden voedsel weggegooid. De grootste verspillers zijn de consumenten. In verschillende onderzoeken staat dat Nederlanders 41 kilo per persoon aan voedsel weggooien. In 2010 was dat nog 48 kilo per persoon.

De top 4 meest weggegooide etensresten:

  1. Brood: 22%
  2. Zuivel: 17%
  3. Groente: 14%
  4. Fruit: 12%

Share this

Afbeelding
Joke Kranenberg

freelance (eind)redacteur

Gerelateerde artikelen

Beheer
WP Admin