Nieuwe (groene) middelen testen

Tijdens een gewasgezondheidsdag bij Botany in Horst waren diverse gewasbeschermingsproeven te bekijken, waarin ook groene middelen worden beproefd op hun werking.

Bij komkommer loopt een proef tegen meeldauw, met het middel Reflect van Syngenta. Dit carboxamide is sinds juni toegelaten, en toonde in de proeven een goede werking tegen meeldauw met een nevenwerking tegen Mycosphaerella. Het is een nieuwe actieve stof, wat bestrijdingstechnisch gunstig is voor afwisseling met andere middelen. Het is een zuiver preventief middel, zonder curatieve dodende werking. Al is het wel in staat om verdere verspreiding te voorkomen in een al aangetast gewas. Nadeel is dat het etiket slecht ruimte biedt voor twee toepassingen per 12 maanden. Zeker bij komkommer, met drie teelten per jaar, vormen aangepaste etiketbeperkingen in het aantal toepassingen steeds vaker een knelpunt.

Schild in waslaag

Het middel bindt zich sterk aan de waslaag van de plant en blijft daar zitten, waardoor het als een soort schild tegen meeldauw werkt. Reflect is niet systemisch, maar kan wel translaminair door het blad heen naar de andere kant van dat blad komen. Voor een goede effectiviteit moet dus gespoten worden met een goede verdeling van het middel over de bladeren. LVM-toepassingen zullen minder effectief zijn.

De formulering van Reflect is zacht voor het gewas, zodat het desgewenst ook in de opkweekfase te gebruiken is.

In vergelijkingsproeven scoorde Reflect beter dan Switch en Topaz op aantallen stengellesies van Mycosphaerella. Tijdens twee vruchtbeoordelingen bleek ook het aantal vruchtaantastingen het kleinst, al waren de verschillen gering.

Weerstand verhogen

Een combinatietoepassing met de biostimulant Hicure kan goede resultaten opleveren. Alleen maar Hicure gebruiken met en een uitvloeier helpt in het begin ook al behoorlijk tegen meeldauw, maar deze aanpak is niet sterk genoeg als een aantasting toeneemt. Het aantal toepassingen tegen meeldauw is met dit weerstand-verhogende groene middel wel uit te stellen en dus te verminderen. Hicure is te druppelen, maar tegen meeldauw is een bespuiting het meest effectief.

Mycos-proef

Specifieke proeven van de middel-effectiviteit op Mycosphaerella is lastig. Planten worden in plastic ingepakt om een voor Mycos gunstig klimaat te creëren. Er worden wonden gemaakt die geïnfecteerd worden met Mycosphaerella-sporen, om later te beoordelen hoe de schimmel-ontwikkeling op de stompjes verloopt. Bij een zwaarder geworden infectie kan de plantvoet-aantasting als maatstaf gaan dienen.

Preventieve inzet

Bij Botany voert Certis proeven uit met zowel een aantal chemische experimentele middelen als met groene middelen, met Rocket als referentie.

Bij de groene middelen blijkt preventieve inzet noodzakelijk. Bij spuiten op al met Mycosphaerella geïnfecteerde wonden bleek de toepassing te laat te komen om effectief te zijn. Verder is de mate van werking erg afhankelijk van de frequentie en het moment op de dag van toepassen (vocht en temperatuur-afhankelijk). Daarmee is de juiste effectieve toepassing gevoeliger dan bij de emeste chemische middelen.

Nieuwe werkzame stof

Tot nu toe zijn aantasting-verschillen in de proef nog klein, al lijkt Rocket tot nu toe het beste te werken. Eén van de 2 chemische nieuwkomers lijkt ook perspectief te bieden, waarbij de werkzame stof uit een heel nieuwe groep gunstig is voor afwisselingsmogelijkheden met andere middelen. Al remmen bovenwettelijke eisen van supermarkten anderzijds om gebruik te maken van deze effectiviteit.

Groene middelen

Ook tegen meeldauw zijn al kansrijke toepassingen gezien bij preventieve toepassing van groene middelen, die 70 tot 80 procent werking gaven. Dit biedt kansen om chemische ingrepen uit te stellen en te beperken.

Vanwege de grote hoeveelheden benodigd middel per hectare (bijvoorbeeld 3 kilo per hectare) is het volume te groot voor een LVM, en zal er dus mee gespoten moeten worden.

Turkse mot

Bij paprika kan de Turkse mot behoorlijk schade veroorzaken. Middelen die op vlinders werken zijn niet geschikt voor de teelt, omdat die ook schade doen aan de rest van de biologie. Het al oudere middel Nomolt van BASF werkt nog goed en is sinds vorig jaar weer terug. Al maakt de etiketbeperking voor alleen glasteelten het lastiger om het middel economisch rendabel in de markt te houden.

In Gerbera test BASF een nieuw middel, voorlopig onder de code BAS320, dat goede resultaten laat zien tegen Turkse mot. De hoop is dat dit middel in 2018 op de markt komt.

Zoekende Aaltjes

Tegen rupsen, maar ook tegen trips, zouden ook groene middelen met aaltjes ingezet kunnen worden. Elke plaag heeft zijn eigen bijbehorende effectieve aaltjes-stam. In de sierteelt lopen hier al proeven mee. Deze aaltjes dringen de rups binnen. De parasiterende aaltjes kunnen insecten doden, maar het zijn vooral de bacteriën die de aaltjes in zich hebben waardoor rupsen verslijmen. Voordeel is dat aaltjes actief op jacht gaan naar hun prooi, op basis van geuren. Voorwaarde is dan wel een minimaal 2 uur bladnat periode. Met een opvangschaaltje valt onder de microscoop goed te controleren of de aaltjes enkele uren na de toepassing nog steeds actief zijn.

Geen zichtbaar residu

Een kenmerkende bespuiting is met een oplossing van 10 bakjes met een compacte aaltjes-formulering, waarbij elke bakje 250 miljoen aaltjes bevat. Het biologisch residu heeft geen invloed op MRL-beperkingen, maar de gebruikte formulering geeft ook nog eens nauwelijks zichtbare restanten op vruchten of het gewas. In proeven bij chrysant weten de aaltjes tussen de 60 en 80 procent van de tripsen af te doden. Voordeel is dat insecten geen resistentie kunnen opbouwen tegen het middel. Er is een lijst beschikbaar met welke chemische middelen de aaltjes veilig te combineren zijn.