Spotprijzen gas historisch hoog

De olieprijs laat de laatste dagen een duidelijk stijgende trend zien. Een vat Europese Brent olie noteert op dit moment tegen de 117 euro per vat, waar dit twee weken geleden nog 110 euro was.

Opvallend is dat Amerikaanse olie – WTI – juist licht daalde in dezelfde periode. Dit wordt niet verklaard door een verandering in de EUR/USD-koers, aangezien die ongeveer stabiel bleef.
We moeten de invloeden dus vooral in Europa zelf zoeken. En die zijn er voldoende. Enige positieve macro-economische berichten over met name de Duitse economie zorgden voor een positief sentiment, en bij sommige lijken de zorgen over een Grieks fiasco wat af te nemen. Neelie Kroes schaarde zich op dinsdagochtend in ieder geval achter deze handelaren, door te stellen dat er bij een Grieks vertrek uit de euro ‘geen man over boord’ zou zijn.
Daarnaast zien we ook in de olieprijs de invloed van de kou in Europa terug. De aanhoudende lage temperaturen in Europa zetten alle brandstoffen hoger, dus ook olie. Ook de aanhoudende spanningen in het Midden-Oosten (met name Irak en Syrië) blijven voor opwaartse druk op de prijs zorgen.
De komende dagen zullen we meer duidelijkheid over de situatie in Griekenland, en een eventueel nieuw steunpakket, gaan krijgen. Dit zal dan belangrijke input zijn voor beurskoersen en olieprijzen in de dagen daarna.

Gastoevoer weer op gebruikelijke niveau
De voorgaande analyse sloot wat de gasanalyse betreft af met: “De kleine stijging van de laatste dagen is te wijten aan een koude weersverwachting voor de komende tien dagen. Deze opwaartse beweging van de spotprijs zou ook de termijnprijs mee naar boven kunnen nemen…”
De voorbije twee weken is deze ontwikkeling precies wat we in de markt hebben waargenomen. De spotprijzen voor gas staan door de aanhoudende koude op historisch hoge niveaus. De day-ahead prijs heeft in verschillende Europese landen eerder deze week al tegen de 40 €/MWh (ongeveer 39 €ct/m3) gestaan, en vertoont daarmee niet eerder behaalde niveaus. Ook in Nederland noteerde de Endex op woensdag 8 februari een spotprijs van rond de 39 €/MWh, ten opzichte van een prijs midden in de twintig twee weken geleden.
Naast het weer, speelt ook het Russische Gazprom een belangrijke rol in de stijgende prijzen. Omdat er ook in heel Rusland sprake is van extreem lage temperaturen – en Poetin voorrang geeft aan de binnenlandse gasleveranties – is er eind januari en begin februari zo’n tien procent minder gas naar Europa vervoerd. Volgens Gazprom is de gastoevoer naar Europa nu weer op het gebruikelijke niveau, maar de onrust over de aanvoersituatie heeft de gascurve duidelijk omhoog getrokken. Zowel de cal-13 als de cal-14 prijs noteert ruim een cent hoger dan veertien dagen geleden.

Termijnprijs elektriciteit stijgt mee
In een markt van stijgende prijzen voor gas, kolen en CO2 kan het niet anders dan dat de termijnprijs voor elektra meestijgt. De prijs voor pieklevering 2013 noteerde begin deze week tegen de 65 euro/MWh. Deze stijging valt echter in het niet met de prijs die momenteel op de spotmarkt worden geboden. Op de APX werd de hoogste prijs sinds eind 2008 geboden voor de levering van de piekuren; bijna 130 euro/MWh. De komende dagen blijft het koud en zal alle beschikbare capaciteit worden ingeschakeld, de marginale prijs wordt daarbij hoog gehouden door een beperkte windproductie.
De voornaamste reden voor deze extreem hoge spotprijzen is de explosief gestegen gasprijs van de laatste dagen. Vooral door de koude, en door zorgen over de Russische aanvoersituatie, staat de spotprijs voor gas op een historisch hoog peil. De kortetermijnprijs voor elektra stijgt met de gasprijs (en de in mindere maten gestegen olie- en kolenprijzen) mee. Mocht de temperatuur weer zakken en de spotprijzen voor de fuels weer afnemen, dan zullen we de elektriciteitsprijzen ook weer zien volgen.
Bovendien zorgde de steeds verder afnemende sparkspread voor opwaartse druk op de powerprijzen. De stijgende elektriciteitsprijzen konden echter niet verhinderen dat de sparkspread toch iets onderuit ging.
In omringende landen zien we dat de vorst leidt tot een record vraag naar elektriciteit voor verwarmingsdoeleinden. Zo melde de Franse netbeheerder op dinsdag een absoluut recordverbruik in de piekuren, wat er toe leidde dat er sommige uren boven de 300 Euro/MWh verhandelden op de spotmarkt.

Bron: Powerhouse