Fruitmotverwarring gaat hightech

Na jarenlang het vertrouwde beeld van feromoonverwarring voor de fruitmot en bladrollers met de inzet van dispenders, doen de zogenaamde puffers hun intrede.

Met puffers komen op een veel actievere wijze de feromonen uit een spuitbus met aerosol met daarin ook de feromonen. Herman Helsen (Wageningen Plant Research, voorheen PPO) presenteerde onlangs de onderzoeksresultaten van puffers als nieuwe feromoonverwarringstechniek.

PPO heeft de techniek al drie jaar getest op Proeftuin Randwijk en praktijkpercelen in Ressen en Cothen. De bestrijdingsresultaten zijn vergelijkbaar met de klassieke feromoonverwarring zoals Isomat CLR. In de feromoonvelden worden zonder aanvullende bespuitingen meer dan 95% tot zelfs 100% minder fruitmotten gevangen dan in onbehandelde percelen nabij de proeflocaties.

Feromoonverwarring geen nieuwe techniek

Op zich is feromoonverwarring geen nieuwe techniek, want die is met zijn dispensers al bekend sinds de jaren 70. Nieuw in de praktijk is de toepassing met zogenaamde puffers. Sinds afgelopen jaar is in Nederland Semios toegelaten maar is in het eerste jaar vooral op onderzoeks- en praktijktestlocaties ingezet.

De feromonen worden niet meer lang door het passief verdampen van feromoon uit de 500 tot 1000 dispensers verspreid, maar komen uit 2,5 tot 10 verdampers/spuitbussen per hectare waarin het feromoon met een aerosol eens per kwartier de boomgaard in wordt geblazen en actief verdampt. En dat alleen in de avond en nacht wanneer de fruitmotten vliegen. Wereldwijd gebeurt dit al meer dan 150.000 hectare met goede ervaringen.

Gerichter inzetten

Voordeel van deze techniek is dat er veel gerichter feromoon ingezet wordt. Zo kun je op basis van een tijdsmechanisme meer feromoon gericht inzetten als de fruitmotten op een warme avond of nacht vliegen. Je zou ook op gevoelige delen randen van fruitpercelen met invlieg van buitenaf meer feromoon in kunnen zetten. Maar net als met klassieke verwarring zijn puffers niet of minder geschikt voor lange smalle of kleinere percelen.

Alhoewel het volgens Helsen op deze lastige percelen wel meer met puffers Kabdan klassiek. Dat allemaal met hulp van gateway-technieken waardoor de puffers via wifi op het internet is aangesloten. Hierdoor is uit te lezen van buitenaf maar kan ook volgens één van de telers uitgelegd worden als ‘big brother is watching you en wat doen ze met jouw gegevens’.

Verschil met klassieke verwarring

Een belangrijk verschil met klassieke verwarring is dat de teler geen eigenaar is van de techniek/puffers maar hij op een soort van abonnementsbasis de service van de leverancier huurt. De leverancier plaatst ook de apparatuur.

Voordelen als geen residu, geen effecten op nuttige insecten en een kans op resistente gewasbeschermingsmiddelen gelden voor zowel klassieke als moderne puffers. Puffers hebben meer voordelen, zoals veel meer gerichte afgifte van feromonen en ze zijn op afstand aan te sturen. Maar net als klassiek werkt het alleen als de fruitmotdruk niet hoog is (kleiner dan 0,5%) en een perceel groot genoeg is om niet te veel last te hebben van randeffecten. Zeker bij onbehandelde buurpercelen blijft het opletten met feromoonsverwarring.

Feromoon tegen bladrollers

Met de inzet van feromoon tegen bladrollers heeft Helsen maar éen jaar ervaring. Maar hij verwacht dat net als klassiek de techniek in de toekomst ingezet wordt tegen fruitmot en bladrollers.

Ter controle zullen feromoonvallen nog steeds gebruikt worden maar ook daarvan zijn inmiddels meer hightech vallen die foto’s maken van de vangsten en deze mobiel doorgeven als in onderzoek. Naast gemak is vooral de geschiedenis van de vangsten van dag tot dag veel beter te volgen.