‘Verdacht stil rond btw-discussie groente en fruit’

Het lijkt erop dat de strijd voor btw-verlaging op (gezonde) voeding gestreden is, maar de kritische organisatie Foodwatch hoopt dat het nationaal preventieakkoord zaken kan veranderen.

Al ruim 63.000 protestmails kreeg Foodwatch op zijn campagne om de btw-verhoging op groente en fruit terug te draaien. Ondanks de protesten en moties van oppositiepartijen houdt het kabinet zich vooralsnog aan de plannen om de btw op voedingsproducten als groente en fruit te verhogen van 6% naar 9%. Campagneleider Sjoerd van der Wouw vindt het verdacht stil rond dit thema. Hij heeft zijn hoop gevestigd op het nationaal preventieakkoord dat binnenkort wordt gepresenteerd, of anders het wetgevingstraject in de Tweede en Eerste Kamer.

‘Niet terugdraaien’

Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Paul Blokhuis stelde eind 2017 dat zo’n preventieakkoord meer effect heeft op een consumptieverandering dan het terugdraaien van de btw-verhoging voor groente en fruit. Blokhuis heeft gespreksrondes met partijen als industrie, maatschappelijke organisaties en sportkoepels gevoerd en zal in dat akkoord ook zeker met voorstellen voor overgewicht en voeding komen, stelde hij in een voortgangsbrief in februari. Uit de gespreksverslagen van die gespreksrondes blijkt echter dat nauwelijks over groente en fruit is gesproken, of btw-verhoging.

Niet perse btw

Voor Foodwatch hoeft een maatregel ook niet perse een btw-verlaging naar 0% te bevatten. Van der Wouw: “Er is een veelheid aan maatregelen mogelijk om groente en fruit aantrekkelijker te maken. Dat kan bijvoorbeeld met meer fruit en groente op scholen te verspreiden, of met een suikertaks. Nu is ongezonde voeding te goedkoop.”

Van der Wouw heeft signalen dat het plan verdergaande maatregelen voor de voedingsindustrie zal bevatten. Zo hekelt Foodwatch het feit dat de voedingsindustrie vrijwillige maatregelen niet invoert en liggen er nog steeds snoepmerken met kinderhelden in het schap. Dat de suikerprijs is gekelderd door een nieuwe marktordening voor bietentelers is ook zo’n verkeerd signaal, stelt Van der Wouw.

Lees ook: ‘Disney wil helden alleen nog op gezond product’

Prijsprikkel en vinkje

In een IBO (interdepartementaal beleidsonderzoek) Gezonde Leefstijl bleek eerder dat prijsprikkels wel werken voor tabak en alcohol, maar er is niet veel bewijs of dat ook werkt voor gezonde voeding. Dat komt doordat consumenten niet altijd gezonde voeding kunnen herkennen op de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum.

Een van de punten uit de rondetafelgesprekken is het verdwijnen van het groene vinkje voor gezonde voeding. Verschillende partijen willen daar maatregelen voor. Volgens Van der Wouw is er Europees steeds meer steun voor het sturen van gezonde consumptie met btw-tarieven.