Doorgaan naar artikel

VIB: gereedschapskist van veredelaar is divers

Technologie-instituut VIB wil een heldere discussie over gentechnieken. ‘Innovatie moet kansen krijgen’, schrijft het Vlaamse instituut in een brochure.

Het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) wil het begrip voor genetische modificatie vergroten door een brochure te publiceren. De brochure beschrijft de methoden die het DNA van planten beïnvloeden. Het VIB is een samenwerkingsverband van 5 Belgische universiteiten in Gent, Leuven, Antwerpen, Brussel en Hasselt.

Volgens het VIB worden gewassen veredeld sinds de mens zijn bestaan als jager/verzamelaar verruilde voor dat van boer. Sindsdien zijn technieken ontwikkeld, die niet allemaal over één kam kunnen worden geschoren, is de boodschap van het VIB. De gereedschapskist van de veredelaar is divers.

Manieren van veredelen

Het VIB onderscheidt 5 categorieën veredelingsmethoden:

– klassieke selectie en veredeling; boeren gebruiken al eeuwenlang het zaad van de beste planten voor de volgende teelt. En ze kruisen rassen om betere nakomelingen te produceren.

– enten en agro-filtratie; bij de tweede categorie blijft het DNA van de plant ongemoeid. Bij agro-filtratie worden bacteriën in de plant gebracht, die daar enzymen of eiwitten produceren om de eigenschappen van de plant te veranderen. Dit gebeurt zonder ingreep in het DNA.

– mutatieveredeling 2.0; daaronder vallen DNA-methylatie, oligonucleotide-directed mutagenese en Crisp/Cas. Bij deze technieken worden specifieke genen in de plant stilgelegd of veranderd. Er worden geen genen van buiten ingebracht. Dat maakt het onmogelijk om bewerkte planten te onderscheiden van planten die uit een traditionele kruising zijn ontstaan.

– cisgenese, transgenese en intragenese; daarbij worden genen van buiten ingebracht. Bij cisgenese is sprake van soorteigen genen, bij transgenese van soortvreemde genen. Bij intragenese wordt geen heel gen, maar stukjes DNA van een eigen of kruisbare soort ingebracht.

– GGO 2.0; dit is het meest ingewikkelde gereedschap van de veredelaar. Het betreft site-directed nucleasetechnologie. Hierbij worden grote stukken DNA ingebouwd in planten. Het DNA kan zowel soortvreemd als soorteigen zijn.

Inhoudelijke discussie voeren

Het is niet toevallig dat het VIB nu deze uitgebreide brochure publiceert. De huidige regels in de EU scheren alle gentechnieken over één kam. Er woedt een discussie in Brussel of voor bepaalde technieken regels versoepeld kunnen worden.

Het VIB ziet een dergelijke versoepeling wel zitten. ‘Innovatie moet voldoende kansen krijgen en de discussie moet inhoudelijk worden gevoerd’, schrijft het VIB in de brochure. ‘Dan kan de discussie uitmonden in een proportioneel regelgevend kader.’

Bekijk meer

Share this

Afbeelding
Jan Engwerda

redacteur akkerbouw

Gerelateerde artikelen

Beheer
WP Admin