Doorgaan naar artikel

Lespakket voor groen onderwijs over veredelingstechnieken

Onderzoekers van de WUR en leraren van agrarische scholen hebben een lespakket gemaakt over nieuwe technieken in de plantenveredeling. Mas-docent Herman Janssen is een van de meedenkers. Crispr-Cas en reverse breeding, uitgelegd op mbo-, hbo- en universitair niveau.

De ontwikkelingen in de plantenveredeling gaan snel. Nieuwe technieken komen in hoog tempo beschikbaar. Over die technieken wordt in de samenleving op luide toon gedebatteerd. Voor- en tegenstanders gaan verbaal met elkaar in gevecht. Politici nemen een standpunt in, milieugroepen demonstreren op straat.

Nederlandse veredelingssector loopt voorop

Docenten in het agrarisch onderwijs zien het allemaal gebeuren. Maar hoe ga je hierover nou met je eigen leerlingen in gesprek? Dat is niet bepaald een eenvoudige opgave, zegt Herman Janssen, docent aan het Citaverde College in Horst (Limburg). Crispr-Cas, epigenetica, reverse breeding en DNA-sequentie, waar in vredesnaam te beginnen?

Je zou er hopeloos van worden. En toch is het ontzettend belangrijk dat leerlingen in het agrarisch onderwijs kennis hebben van de jongste innovaties in de plantenveredeling, zegt Janssen. De Nederlandse veredelingssector loopt namelijk mondiaal voorop en om die positie te behouden moet de aankomende generatie medewerkers van bedrijven als Rijk Zwaan, Enzo Zaden en Bayer toch minimaal op de hoogte zijn van de essentie van de moderne technieken, zegt Janssen.

Lespakket voor het groene onderwijs

Janssen heeft de daad bij het woord gevoegd. Onderzoekers van Wageningen University & Research hebben afgelopen maanden samen met leraren van middelbare en hogere agrarische scholen een lespakket gemaakt voor het groene onderwijs. Mas-docent Janssen was een van de meedenkers.

Herman Janssen: ”Het leerzaamste is om een voorstander van gentech de rol van actievoerder te geven.” - Foto: Van Assendelft Fotografie

Herman Janssen: ”Het leerzaamste is om een voorstander van gentech de rol van actievoerder te geven.” – Foto: Van Assendelft Fotografie

Het pakket bevat onder meer PowerPoint-presentaties en korte video’s. En dat op middelbaar, hoger en universitair niveau. De techniek wordt uitgelegd en de wetgeving belicht. Het pakket geeft ook handvatten voor een leerlingendebat over de voors en tegens van de nieuwe technieken in de veredeling.

Veredeling wordt steeds belangrijker

Janssen is docent plantenteelt en gewasbescherming. Hij geeft les aan Mas-leerlingen en is ook actief in het onderwijs aan volwassenen. Zijn ervaring is dat het onderwerp plantenveredeling door de grootste groep leerlingen wordt ervaren als saai en ver-van-mijn-bed. Hooguit 10% is echt geïnteresseerd. “Dat snap ik wel, maar het is tegelijkertijd ook ontzettend jammer. Veredeling biedt perspectief op een hogere voedselproductie en tegelijkertijd op minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Veredeling gaat komende jaren steeds belangrijker worden. Veel technieken zijn nu nog niet toegelaten in Europa, maar dat zal in de toekomst mogelijk veranderen. Mijn leerlingen krijgen daar dan later mee te maken. Het is de taak van het groene onderwijs om hen hierop voor te bereiden, maar hen dan tegelijkertijd te informeren over de tegenargumenten. Die zijn er namelijk ook.”

In het lespakket is ook een rollenspel opgenomen over de maisstengelboorder. De schadelijke mot rukt op en gentech biedt mogelijk een oplossing voor het probleem. Leerlingen worden in groepen ingedeeld. De ene groep kruipt in de rol van de fabrikant van het ontwikkelde maisras, de andere fungeert in het spel als actiegroep of als zuivelcoöperatie die gebruik van gentech-technieken afwijst uit vrees voor verlies aan afzet. “Het leerzaamste is om een voorstander van genetische modificatie de rol van actievoerder te geven. En andersom. Daar leer je ontzettend veel van. Er is in deze discussie namelijk geen sprake van een goede of foute mening.”

Maatschappelijk debat

Janssen heeft hoge verwachtingen van het spel. “Natuurlijk moeten de leerlingen zich eerst verdiepen in de feiten. Hun argumenten moeten goed zijn onderbouwd. Een YouTube-filmpje van een vage actiegroep of een promotiepraatje van een voorlichter van chemiebedrijf Monsanto is daarvoor niet voldoende. Op dat punt speelt de docent een belangrijke rol.”

Uiteindelijk zullen zijn leerlingen zich over een paar jaar wel het debat herinneren, maar niet alle feiten die ze hebben opgezocht, verwacht hij. “Is niet erg. Met zo’n rollenspel betrek je leerlingen bij het maatschappelijke debat dat over veredeling wordt gevoerd. Ze kijken dan toch met andere ogen naar het journaal. ”

Het lespakket is gratis te gebruiken. Het materiaal is geplaatst op de website van Groen Kennisnet. Die website wordt door veel docenten als kennisbron gebruikt voor hun eigen lessen en voor hun leerlingen.

Share this

Afbeelding
Aart van Cooten

freelance redacteur

Gerelateerde artikelen

Beheer
WP Admin